Kim Thoa

Trong những năm gần đây, mô hình cho vay ngang hàng (P2P lending) đã bùng nổ mạnh mẽ tại Anh và Mỹ, trở thành một phần không thể thiếu trong hệ thống tài chính hiện đại. Sự phát triển này không chỉ mang lại nhiều cơ hội cho người tiêu dùng và doanh nghiệp mà còn thay đổi cách thức mà chúng ta nhìn nhận về dịch vụ tài chính.

Sự bùng nổ của mô hình P2P trên toàn cầu

Mô hình P2P (Peer-to-Peer) ra đời vào năm 2005 tại Anh và đã nhanh chóng trở thành một hiện tượng toàn cầu. Với sự phát triển của công nghệ internet và nhu cầu kết nối giữa các cá nhân, mô hình này đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư và doanh nhân. Chỉ trong vòng 10 năm qua, lĩnh vực P2P đã chứng kiến sự bùng nổ với khoảng 4.000 doanh nghiệp mới được thành lập, cho thấy tiềm năng lớn mà mô hình này mang lại.

Sự phát triển mạnh mẽ nhất diễn ra tại các thị trường lớn như Anh, Mỹ và Trung Quốc, nơi mà nhiều công ty tiên phong đã khẳng định được vị thế của mình. Các tên tuổi nổi bật trong lĩnh vực này không chỉ cung cấp dịch vụ tài chính mà còn mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác như chia sẻ tài sản, vận chuyển và cung cấp dịch vụ. Điều này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn tạo ra một cộng đồng kết nối và hỗ trợ lẫn nhau giữa các cá nhân.

Sự bùng nổ của cho vay ngang hàng tại Anh

Tại Anh, hoạt động cho vay ngang hàng (P2P lending) đã phát triển với tốc độ nhanh chóng và ấn tượng trong những năm gần đây. Mô hình này không chỉ trở thành một phương thức cho vay mới mà còn đóng góp một cách quan trọng vào việc cung cấp các khoản vay mới cho các doanh nghiệp nhỏ, giúp họ vượt qua những khó khăn tài chính và phát triển bền vững.

Sự gia tăng trong hoạt động cho vay ngang hàng đã tạo ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp khởi nghiệp và các doanh nghiệp nhỏ, cho phép họ tiếp cận nguồn vốn mà trước đây có thể khó khăn hơn để tìm kiếm từ các ngân hàng truyền thống.

Bên cạnh đó, cũng có một khối lượng lớn và ngày càng tăng trong hoạt động cho vay tiêu dùng tín chấp ngang hàng. Mặc dù vẫn chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng thị trường cho vay tiêu dùng không có thế chấp tại Anh, nhưng xu hướng này đang trở nên phổ biến hơn, thu hút nhiều khách hàng tìm kiếm giải pháp tài chính linh hoạt và nhanh chóng. Sự phát triển này không chỉ phản ánh nhu cầu của người tiêu dùng mà còn cho thấy tiềm năng của mô hình P2P trong việc thay đổi cách thức mà mọi người tiếp cận và quản lý tài chính cá nhân.

Cơ cấu cho vay ngang hàng và sự bùng nổ tại Anh năm 2015

Trong cơ cấu cho vay ngang hàng tại Anh vào năm 2015, cho vay tiêu dùng ngang hàng đã chiếm ưu thế lớn nhất trong danh mục, cho thấy sự phổ biến và nhu cầu cao từ phía người tiêu dùng. Tiếp theo sau đó là cho vay kinh doanh ngang hàng, đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Cuối cùng, cho vay bất động sản ngang hàng cũng góp mặt nhưng với quy mô nhỏ hơn.

Trong tổng số tiền tài trợ lên tới 3,2 tỷ bảng Anh huy động được trên thị trường “tài chính thay thế” của Anh trong năm 2015, khoảng 2,4 tỷ bảng Anh đến từ hoạt động cho vay ngang hàng. Điều này phản ánh sự tăng trưởng mạnh mẽ của mô hình này và khả năng thu hút vốn từ các nhà đầu tư cá nhân.

Ngoài ra, nếu so sánh với tổng nguồn vốn tài trợ của năm 2015 với năm trước đó, mức tăng trưởng nhanh nhất thuộc về nguồn vốn cộng đồng (crowdfunding), với mức tăng gần 400%. Đây là dấu hiệu cho thấy sự chuyển mình trong cách thức huy động vốn, khi ngày càng nhiều người tìm kiếm các cơ hội đầu tư mới.

Trong khi đó, cho vay kinh doanh ngang hàng đứng ở vị trí lớn thứ hai, chứng tỏ rằng các doanh nghiệp cũng đang tìm kiếm các giải pháp tài chính linh hoạt hơn.

Sự đa dạng trong các nền tảng cho vay ngang hàng tại Anh

Tại Anh, đã có tổng cộng 8 nền tảng cho vay ngang hàng được thành lập, và tất cả đều là thành viên của Hiệp hội cho vay ngang hàng tại Anh. Sự ra đời của những nền tảng này không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về các dịch vụ tài chính linh hoạt mà còn đóng góp vào sự phát triển của thị trường tài chính thay thế.

Các nền tảng này đều hoạt động với những mô hình kinh doanh khác nhau, phản ánh tính đa dạng và sáng tạo trong ngành công nghiệp cho vay ngang hàng. Một số nền tảng tập trung vào cho vay tiêu dùng, phục vụ cá nhân cần vốn cho các nhu cầu cá nhân như mua sắm hoặc du lịch. Trong khi đó, những nền tảng khác lại chú trọng vào cho vay cho các doanh nghiệp nhỏ, cung cấp nguồn vốn cần thiết để hỗ trợ hoạt động kinh doanh và mở rộng quy mô.

Sự khác biệt trong mô hình kinh doanh không chỉ thể hiện qua loại hình cho vay mà còn trong cách thức tiếp cận và phục vụ khách hàng. Một số nền tảng có thể sử dụng công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa quy trình xét duyệt và cho vay, trong khi những nền tảng khác lại chú trọng vào việc xây dựng cộng đồng và kết nối giữa người cho vay và người vay. Điều này tạo ra một môi trường cạnh tranh phong phú, thúc đẩy sự đổi mới và cải tiến trong lĩnh vực cho vay ngang hàng.

Hai quốc gia tiên phong trong phát triển cho vay ngang hàng

Mỹ, cùng với Anh, đã nổi lên như hai quốc gia tiên phong trong việc phát triển mô hình cho vay ngang hàng (P2P lending). Sự phát triển này không chỉ phản ánh nhu cầu về các dịch vụ tài chính linh hoạt mà còn cho thấy tiềm năng lớn của mô hình này trong việc kết nối người cho vay và người vay.

So với Anh, hoạt động cho vay ngang hàng tại Mỹ có sự tập trung mạnh mẽ hơn vào tín dụng tiêu dùng. Thay vì chỉ đơn thuần là liên kết trực tiếp giữa người cho vay cá nhân và người đi vay, mô hình cho vay ở Mỹ đã mở rộng đáng kể. Các khoản vay không chỉ được cung cấp cho những cá nhân cần vốn mà còn được mở rộng đến các nhà đầu tư tổ chức, điều này giúp cải thiện khả năng huy động vốn và tăng cường tính thanh khoản trên thị trường.

Sự chuyển mình này đã tạo ra một hệ sinh thái cho vay phong phú, nơi mà các nhà đầu tư tổ chức có thể tham gia vào các khoản vay mà trước đây chỉ dành cho cá nhân. Điều này không chỉ giúp tăng cường nguồn vốn cho người tiêu dùng mà còn mở ra nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn cho các tổ chức tài chính. Nhờ vậy, hoạt động cho vay ngang hàng tại Mỹ đã phát triển vượt ra ngoài khái niệm ban đầu, trở thành một phần quan trọng trong hệ thống tài chính hiện đại.

Thách thức đối với thị trường

Mặc dù thị trường cho vay ngang hàng (P2P) có nhiều tiềm năng và đã chứng kiến sự phát triển nhanh chóng, nhưng nó cũng phải đối mặt với không ít thách thức, trong đó vấn đề quản lý rủi ro là lớn nhất. Sự thiếu hụt một khung pháp lý rõ ràng dẫn đến việc các nền tảng P2P có thể hoạt động mà không có sự giám sát đầy đủ, tạo ra môi trường dễ bị lạm dụng và gia tăng nguy cơ gian lận.

Các vụ lừa đảo đã xảy ra, gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư và người vay, làm giảm lòng tin vào hệ thống. Bên cạnh đó, rủi ro tín dụng cũng đáng lo ngại vì không phải tất cả người vay đều có khả năng trả nợ, dẫn đến tình trạng nợ xấu gia tăng. Thiếu sự bảo vệ người tiêu dùng trong trường hợp xảy ra tranh chấp cũng là một vấn đề lớn. Do đó, việc xây dựng một khung pháp lý rõ ràng và chặt chẽ là cần thiết để giải quyết những thách thức này, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và tạo ra một môi trường an toàn hơn cho cả nhà đầu tư và người vay.

Bùng nổ của cho vay ngang hàng tại Anh và Mỹ không chỉ là một xu hướng tài chính mới mà còn là một bước tiến quan trọng trong việc thay đổi cách thức mà chúng ta tiếp cận và sử dụng dịch vụ tài chính. Với sự hỗ trợ từ công nghệ và nhu cầu ngày càng cao, thị trường này hứa hẹn sẽ còn phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Trong bối cảnh tài chính hiện đại, vay ngang hàng (P2P lending) đã trở thành một lựa chọn phổ biến cho nhiều cá nhân và doanh nghiệp tại Việt Nam. Hình thức này không chỉ mang lại sự linh hoạt mà còn có những ưu điểm và nhược điểm riêng so với các hình thức tài chính truyền thống. Bài viết dưới đây sẽ so sánh vay ngang hàng với một số hình thức tài chính khác như vay ngân hàng, vay tín chấp và vay từ tổ chức tài chính.

Vay ngang hàng (P2P Lending)

Vay ngang hàng (P2P Lending) là một hình thức tài chính đang ngày càng trở nên phổ biến, với nhiều ưu điểm và nhược điểm riêng. Một trong những ưu điểm lớn nhất của vay ngang hàng là quy trình đơn giản, cho phép người vay dễ dàng đăng ký và nhận tiền chỉ trong vài bước ngắn gọn, tiết kiệm thời gian và công sức so với các thủ tục phức tạp của ngân hàng truyền thống.

Hơn nữa, lãi suất của hình thức vay này thường cạnh tranh hơn, thường thấp hơn so với vay tín chấp truyền thống, giúp người vay tiết kiệm chi phí trong suốt thời gian vay. Đặc biệt, người vay không cần có lịch sử tín dụng tốt để được phê duyệt, điều này rất hữu ích cho những ai đang bắt đầu xây dựng tín dụng hoặc có những vấn đề trước đây về tín dụng.

Tuy nhiên, vay ngang hàng cũng tồn tại một số nhược điểm. Rủi ro cao là một trong những vấn đề đáng lưu ý, vì không có sự bảo lãnh từ ngân hàng, người vay có thể gặp khó khăn nếu không trả nợ đúng hạn, dẫn đến việc bị đánh giá không tốt từ các nhà đầu tư. Thêm vào đó, việc thiếu sự bảo vệ pháp lý rõ ràng có thể gây khó khăn trong trường hợp xảy ra tranh chấp giữa người vay và người cho vay, làm cho việc giải quyết vấn đề trở nên phức tạp hơn. 

So sánh vay ngang hàng với vay ngân hàng

Vay ngân hàng là một trong những phương thức tài chính phổ biến và được sử dụng rộng rãi bởi nhiều cá nhân và doanh nghiệp, với nhiều ưu điểm và nhược điểm riêng. Một trong những ưu điểm nổi bật của vay ngân hàng là độ tin cậy cao, vì hình thức này thường được coi là an toàn hơn nhờ có sự bảo đảm từ các tổ chức tài chính lớn. Người vay có thể yên tâm hơn khi giao dịch với ngân hàng, vì đây là những tổ chức được quản lý chặt chẽ và có uy tín.

Thêm vào đó, người vay có cơ hội nhận được lãi suất ổn định trong một khoảng thời gian dài, giúp họ dễ dàng lập kế hoạch tài chính và quản lý ngân sách mà không phải lo lắng về việc lãi suất có thể tăng lên trong tương lai.

Tuy nhiên, vay ngân hàng cũng tồn tại một số nhược điểm đáng lưu ý. Quy trình xét duyệt thường kéo dài và yêu cầu nhiều giấy tờ, khiến cho thủ tục vay trở nên phức tạp. Người vay cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, bao gồm giấy tờ chứng minh thu nhập, chứng minh tài sản và nhiều loại giấy tờ khác, điều này có thể gây khó khăn và mất thời gian. Hơn nữa, ngân hàng thường đặt ra yêu cầu cao về hồ sơ tín dụng, và để được phê duyệt, người vay cần có lịch sử tín dụng tốt cùng khả năng chứng minh khả năng trả nợ. Tóm lại, mặc dù vay ngân hàng mang lại nhiều lợi ích đáng kể, người vay cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố này trước khi quyết định vay tiền từ ngân hàng.

So sánh vay ngang hàng với vay tín chấp

Vay tín chấp là một hình thức vay tiền phổ biến, đặc biệt dành cho những người cần vốn gấp mà không có tài sản đảm bảo. Một trong những ưu điểm lớn nhất của vay tín chấp là thủ tục nhanh chóng và đơn giản; người vay không cần phải cung cấp tài sản đảm bảo như nhà cửa hay xe cộ, giúp họ dễ dàng tiếp cận vốn mà không phải trải qua các bước phức tạp. Thời gian phê duyệt cũng thường nhanh hơn so với vay ngân hàng truyền thống, cho phép người vay nhận tiền trong thời gian ngắn.

Hơn nữa, vay tín chấp cho phép người vay có thể vay số tiền lớn trong một khoảng thời gian ngắn, rất hữu ích cho những ai cần một khoản tiền lớn để giải quyết các vấn đề tài chính khẩn cấp như chi phí y tế, sửa chữa nhà cửa hoặc đầu tư vào kinh doanh.

Tuy nhiên, vay tín chấp cũng tồn tại một số nhược điểm đáng lưu ý. Lãi suất của hình thức vay này thường cao hơn so với các hình thức vay khác, như vay ngân hàng, do không có tài sản bảo đảm khiến cho các tổ chức tài chính chịu rủi ro cao hơn. Điều này đòi hỏi người vay phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định vay để tránh gánh nặng lãi suất trong tương lai. Hơn nữa, người vay cũng phải đối mặt với rủi ro nợ xấu cao hơn. Nếu không quản lý tài chính cá nhân một cách chặt chẽ, họ dễ dàng rơi vào tình trạng nợ nần chồng chất, ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính và lịch sử tín dụng. 

Vay từ tổ chức tài chính phi ngân hàng

Vay từ tổ chức tài chính phi ngân hàng là một lựa chọn ngày càng phổ biến trong bối cảnh nhiều người tiêu dùng và doanh nghiệp cần vốn nhanh chóng và linh hoạt. Hình thức vay này nổi bật với quy trình duyệt vay thường rất nhanh chóng, giúp người vay có thể tiếp cận số tiền cần thiết chỉ trong thời gian ngắn. Sự linh hoạt trong điều kiện vay cũng làm cho tổ chức tài chính phi ngân hàng trở thành một giải pháp hấp dẫn cho những ai không muốn hoặc không thể đáp ứng các yêu cầu khắt khe của ngân hàng truyền thống.

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, vay từ tổ chức tài chính phi ngân hàng cũng tồn tại một số nhược điểm đáng lưu ý. Một trong những vấn đề lớn nhất là lãi suất thường cao hơn so với vay từ ngân hàng truyền thống, điều này có thể tạo ra gánh nặng tài chính không nhỏ cho người vay, đặc biệt nếu khoản vay kéo dài mà không được quản lý tốt.

Hơn nữa, người vay cũng phải đối mặt với rủi ro không được bảo vệ trong trường hợp xảy ra tranh chấp. Vì tổ chức tài chính phi ngân hàng thường thiếu sự quản lý chặt chẽ và bảo vệ pháp lý như các ngân hàng, người vay có thể gặp khó khăn trong việc giải quyết các vấn đề phát sinh, dẫn đến những hậu quả không mong muốn về tài chính và tâm lý.

Vay ngang hàng liệu có phù hợp với người mới bắt đầu vay tiền

Vay ngang hàng (P2P lending) có thể phù hợp với người mới bắt đầu vay tiền, nhưng cần cân nhắc kỹ lưỡng. Một trong những ưu điểm lớn là quy trình đăng ký đơn giản và nhanh chóng, không yêu cầu nhiều giấy tờ phức tạp. Hơn nữa, lãi suất thường cạnh tranh hơn so với vay tín chấp truyền thống, và người mới bắt đầu có thể tiếp cận vốn mà không cần có lịch sử tín dụng dài. 

Tuy nhiên, người vay cũng cần lưu ý rằng vay ngang hàng tiềm ẩn rủi ro cao; nếu không trả nợ đúng hạn, họ có thể gặp khó khăn trong việc thanh toán và ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng của mình. Bên cạnh đó, hình thức này thiếu sự bảo vệ pháp lý từ ngân hàng, có thể dẫn đến rắc rối trong trường hợp tranh chấp. Do đó, người vay nên nghiên cứu kỹ các nền tảng P2P lending, tìm hiểu về lãi suất và điều khoản vay, đồng thời có kế hoạch trả nợ rõ ràng. Nếu có thể, nên bắt đầu với khoản vay nhỏ để làm quen với quy trình

Kết luận

Mỗi hình thức vay đều có những ưu và nhược điểm riêng. Vay ngang hàng mang đến sự linh hoạt và tiện lợi, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trong khi đó, vay ngân hàng và vay tín chấp có thể an toàn hơn nhưng thường yêu cầu nhiều điều kiện khắt khe hơn. Tùy thuộc vào nhu cầu và khả năng tài chính của mỗi người, lựa chọn hình thức vay phù hợp sẽ giúp tối ưu hóa lợi ích và giảm thiểu rủi ro.

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan về các hình thức vay tiền tại Việt Nam và giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn cho mình!

P2P lending là một mô hình tài chính thay thế ngày càng phổ biến, giúp kết nối trực tiếp những người vay với những người cho vay mà không cần sự tham gia của các tổ chức trung gian như ngân hàng. Tuy nhiên, để duy trì sự phát triển lành mạnh của P2P lending, việc biện pháp cải thiện quy trình đánh giá trong P2P Lending là một yêu cầu quan trọng.

Biện pháp cải thiện quy trình đánh giá tín nhiệm khách hàng

Để cải thiện quy trình đánh giá tín nhiệm khách hàng, các nền tảng P2P Lending có thể áp dụng các biện pháp sau:

Áp dụng công nghệ hiện đại trong quy trình định danh khách hàng

Áp dụng công nghệ hiện đại để cải thiện quy trình định danh khách hàng là một giải pháp hữu ích và cần thiết trong thời đại số hóa hiện nay. Các công ty, đặc biệt là các nền tảng tài chính công nghệ (fintech), có thể tận dụng các công nghệ tiên tiến để nâng cao chất lượng và hiệu quả của quy trình xác minh danh tính khách hàng. Sử dụng công nghệ sinh trắc học như nhận dạng khuôn mặt, nhận dạng vân tay và các phương thức khác có thể giúp phát hiện các trường hợp giả mạo.

Đồng thời, kết nối với các cơ sở dữ liệu chính thức sẽ cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác về khách hàng, tránh tình trạng cung cấp thông tin giả mạo. Bằng cách áp dụng các công nghệ hiện đại này, các công ty có thể tăng cường tính chính xác, an toàn và hiệu quả của quy trình định danh khách hàng, vừa bảo vệ doanh nghiệp khỏi các rủi ro vừa nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Biện pháp cải thiện quy trình qua triển khai hệ thống đánh giá tự động

Để xây dựng một hệ thống đánh giá tín nhiệm tự động, trước tiên cần tích hợp và lưu trữ các dữ liệu lịch sử quan trọng về khách hàng như giao dịch, thu nhập, tài sản và chỉ số tài chính trong cơ sở dữ liệu được thiết kế phù hợp. Sau đó, sử dụng các kỹ thuật phân tích dữ liệu tiên tiến như học máy và học sâu để xây dựng mô hình đánh giá tín nhiệm, liên tục cập nhật và tinh chỉnh để đạt độ chính xác cao.

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo như xử lý ngôn ngữ tự nhiên và thuật toán học máy vào hệ thống đưa ra quyết định tự động về cấp tín dụng, đảm bảo quyết định minh bạch và có thể giải thích. Cuối cùng, thiết lập các chỉ số hiệu suất để giám sát và liên tục cải thiện hệ thống nhằm nâng cao hiệu quả đánh giá tín nhiệm của doanh nghiệp.

Tích hợp với các nguồn dữ liệu bên ngoài

Tích hợp với các nguồn dữ liệu bên ngoài là chiến lược phổ biến nhằm cải thiện hiệu quả đánh giá và ra quyết định đối với các yêu cầu tín dụng hoặc các quy trình kinh doanh khác. Cụ thể, kết nối với các cơ quan tín dụng và tổ chức tài chính để thu thập thông tin về lịch sử tín dụng, hành vi thanh toán của khách hàng, giúp phân tích khả năng trả nợ và rủi ro tín dụng chính xác hơn. Đồng thời, sử dụng dữ liệu từ mạng xã hội, sở thích tiêu dùng để bổ sung vào quá trình đánh giá, nhằm hiểu rõ hơn về hành vi, lối sống và đặc điểm khách hàng, từ đó cung cấp thông tin toàn diện hơn cho quy trình ra quyết định.

Thiết lập quy trình giám sát và quản lý rủi ro

Thiết lập quy trình giám sát và quản lý rủi ro là yếu tố then chốt trong việc nâng cao chất lượng đánh giá và quản lý tín dụng. Cụ thể, cần thường xuyên rà soát và cập nhật chính sách, quy trình đánh giá tín nhiệm khách hàng để đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế và các thay đổi trong môi trường kinh doanh.

Đồng thời, cần triển khai các biện pháp phòng ngừa gian lận, rủi ro như thiết lập hệ thống giám sát giao dịch để phát hiện các hoạt động bất thường, xây dựng cơ chế cảnh báo sớm về các khoản nợ quá hạn, cũng như tăng cường thu thập và phân tích dữ liệu về các trường hợp gian lận, rủi ro đã xảy ra trong quá khứ. Bằng cách triển khai các quy trình giám sát và quản lý rủi ro một cách chặt chẽ, các tổ chức có thể chủ động phòng ngừa các rủi ro tín dụng, bảo vệ tốt hơn quyền lợi của mình và khách hàng.

Việc áp dụng các biện pháp này sẽ giúp các nền tảng P2P Lending nâng cao chất lượng đánh giá tín nhiệm, quản lý rủi ro hiệu quả, từ đó thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia và phát triển bền vững.

Vai trò của hệ thống chấm điểm tín nhiệm trong cho vay ngang hàng

Một trong những “hàng rào” công nghệ đầu tiên được ứng dụng tại các sàn cho vay ngang hàng là hệ thống Credit Scoring – hệ thống chấm điểm tín nhiệm khách hàng cá nhân. Đây là một hệ thống đo lường khả năng trả nợ của một khách hàng.

Trong hoạt động tài chính truyền thống như ngân hàng, hệ thống điểm tín nhiệm sẽ dựa trên các yếu tố sau:

Lịch sử tín dụng

Lịch sử tín dụng là một trong những yếu tố then chốt trong hệ thống chấm điểm tín nhiệm của các sàn cho vay ngang hàng. Thông tin này được lưu trữ trên cơ sở dữ liệu thông tin tín dụng quốc gia.

Cụ thể, cơ sở dữ liệu này bao gồm các thông tin chi tiết về các khoản vay mà khách hàng đã và đang sử dụng, như thông tin về các khoản vay (số tiền vay, mục đích vay, ngày giải ngân, ngày đáo hạn, và các thông tin liên quan khác), lịch sử trả nợ (mức độ trả nợ đúng hạn của khách hàng đối với các khoản vay trong quá khứ), và thời hạn tín dụng (thời gian mà khách hàng đã và đang sử dụng các khoản vay, cũng như thời gian trả nợ đúng hạn).

Thông tin chi tiết về lịch sử tín dụng được tích lũy qua thời gian và lưu trữ tập trung trong cơ sở dữ liệu quốc gia. Điều này giúp các sàn cho vay ngang hàng có cái nhìn toàn diện về hồ sơ tín dụng của từng khách hàng, làm cơ sở để đánh giá rủi ro và ra quyết định cấp tín dụng phù hợp.

Tổng dư nợ

Tổng dư nợ là một trong những thông tin quan trọng trong hồ sơ tín dụng của khách hàng, được sử dụng để đánh giá khả năng trả nợ và mức độ rủi ro. Tổng dư nợ là tổng số tiền mà khách hàng đang vay nợ từ các tổ chức tín dụng như ngân hàng, công ty tài chính, quỹ đầu tư, và các sàn cho vay ngang hàng. Đây là khoản tiền mà khách hàng đã vay và đang phải trả lại theo lịch trình hoặc điều khoản tín dụng đã thỏa thuận.

Thông tin về tổng dư nợ cung cấp cái nhìn tổng quan về mức độ tín dụng mà khách hàng đang sử dụng. Điều này giúp các sàn cho vay ngang hàng đánh giá chính xác khả năng trả nợ của khách hàng, từ đó đưa ra quyết định cấp tín dụng phù hợp, tránh rủi ro cấp tín dụng vượt quá khả năng trả nợ của khách hàng.

Thời hạn tín dụng

Thời hạn tín dụng là một thông tin quan trọng trong hồ sơ tín dụng của khách hàng, cung cấp thông tin về khoảng thời gian mà khách hàng đã và đang sử dụng các khoản vay. Cụ thể, thời hạn tín dụng bao gồm thời gian khách hàng đã sử dụng các khoản vay trong quá khứ, giúp đánh giá mối quan hệ tín dụng lâu dài của khách hàng, và thời gian khách hàng đang sử dụng các khoản vay hiện tại, phản ánh mức độ sử dụng tín dụng gần đây. Thông tin về thời hạn tín dụng là một chỉ số quan trọng để đánh giá tính ổn định và lịch sử tín dụng của khách hàng, ảnh hưởng đến mức độ rủi ro mà các sàn cho vay ngang hàng phải chịu khi cấp tín dụng.

Thông qua hệ thống chấm điểm tín nhiệm, các sàn cho vay ngang hàng có thể đánh giá và xác định được mức độ rủi ro tín dụng của từng khách hàng, từ đó đưa ra quyết định về việc cấp tín dụng, mức lãi suất và các điều kiện vay phù hợp.

Biện pháp cải thiện quy trình tín nhiệm khách hàng trong hoạt động vay trên sàn P2P Lending

Tuy nhiên, đối với hoạt động vay trên sàn P2P lending, phần lớn là hình thức vay không tài sản bảo đảm. Trong trường hợp này, điểm tín nhiệm của khách hàng được đánh giá dựa trên các yếu tố như độ tín nhiệm của khách hàng về các mối quan hệ, công việc, cũng như sự chính xác trong cung cấp thông tin cá nhân, chứ không phải trên cơ sở tài sản bảo đảm.

Ông Tuấn Anh, Giám đốc công nghệ của Công ty TNHH VND Credit – một trong những doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực P2P Lending – cho biết: “Hệ thống chấm điểm tín nhiệm khách hàng được coi là một trong những hàng rào vững chắc nhất trong hoạt động tài chính tiêu dùng cá nhân, đặc biệt là đối với mô hình cho vay ngang hàng.” Điểm tín nhiệm xác định được khả năng trả nợ của một khách hàng, dao động từ 100 đến 900 điểm, dựa trên các yếu tố như lịch sử tín dụng, uy tín các mối quan hệ, mức thu nhập, v.v. Nhiều sàn cho vay ngang hàng trên thị trường sẽ chỉ lựa chọn những khách hàng có điểm tín nhiệm từ 500 đến 600 điểm để tham gia vay trên sàn.

Trong thời đại công nghệ số ngày nay, thị trường tài chính đang chứng kiến sự bùng nổ của một xu hướng mới – cho vay ngang hàng (peer-to-peer lending). Đây là một mô hình đầy tiềm năng, đang dần thay đổi cách chúng ta tiếp cận và quản lý tài chính cá nhân. Cho vay ngang hàng là một hình thức cho vay trực tuyến, cho phép những cá nhân có nguồn vốn dư thừa kết nối trực tiếp với những người cần vay vốn, mà không cần sự can thiệp của các tổ chức tài chính truyền thống như ngân hàng. Nền tảng công nghệ đóng vai trò then chốt, cho phép các bên tương tác trực tiếp, nhanh chóng và hiệu quả.

Xu hướng cho vay ngang hàng tại Việt Nam

Tại Việt Nam, kinh tế chia sẻ được hiểu là một phương thức kinh doanh mới, là một hệ thống kinh doanh ngang hàng, là hệ thống kinh tế mà ở đó tài sản và dịch vụ được chia sẻ cho nhiều người cùng sử dụng thông qua các nền tảng số.

Trong lĩnh vực vận tải, mô hình kinh tế chia sẻ đã được áp dụng thành công với sự xuất hiện của các ứng dụng như Grab, Be và Gojek. Các ứng dụng này cho phép người dân chia sẻ phương tiện di chuyển, giúp tăng hiệu quả sử dụng các nguồn lực và đáp ứng nhu cầu di chuyển một cách linh hoạt.

Tương tự, trong lĩnh vực du lịch, nổi lên những nền tảng chia sẻ chỗ ở như Airbnb và Luxstay, cho phép mọi người có thể chia sẻ và cho thuê chỗ ở của mình với khách du lịch, tạo ra một hệ thống lưu trú linh hoạt và tiết kiệm hơn so với những lựa chọn truyền thống.

Nổi bật hơn cả là sự phát triển của mô hình cho vay ngang hàng (P2P Lending) trong lĩnh vực tài chính. Mô hình này cho phép những cá nhân và doanh nghiệp vay vốn trực tiếp từ những người cho vay khác, mà không cần sự trung gian của các định chế tài chính truyền thống. Điều này mang lại nhiều lợi ích như tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn, lãi suất hợp lý và quy trình nhanh chóng.

Sự phát triển của mô hình cho vay ngang hàng (P2P Lending) trên thế giới

Trên thế giới, mô hình cho vay ngang hàng không còn là một mô hình mới mà được coi là một phần của hệ thống kinh tế chia sẻ. Theo báo cáo nghiên cứu của Transperancy Market Research về quy mô và xu hướng phát triển của thị trường P2P Lending toàn cầu giai đoạn 2016-2024, thị trường này có cơ hội tăng trưởng lên đến 897,85 tỷ USD vào năm 2024. Tốc độ tăng trưởng lũy kế của thị trường này có thể đạt mức 48,2% trong giai đoạn này.

Mô hình cho vay ngang hàng mang lại nhiều lợi ích so với các hình thức cho vay truyền thống. Người vay có thể dễ dàng tiếp cận nguồn vốn với lãi suất hợp lý, quy trình vay vốn nhanh chóng và linh hoạt hơn. Đối với các nhà đầu tư, họ có cơ hội đa dạng hóa danh mục đầu tư và có thể đạt lợi nhuận hấp dẫn từ việc cho vay trực tiếp. Điều này góp phần thúc đẩy sự phát triển của hệ thống tài chính toàn diện hơn.

Sự phát triển mạnh mẽ của thị trường P2P Lending trên thế giới cũng phản ánh xu hướng tất yếu của chuyển đổi số và sự gia tăng nhu cầu về các giải pháp tài chính linh hoạt, hiện đại hơn. Mô hình này được kỳ vọng sẽ tiếp tục mở rộng và trở thành một phần quan trọng trong hệ thống tài chính của nhiều quốc gia trong thời gian tới.

Giải pháp tối ưu cho cơn khát vốn và ngăn chặn ‘tín dụng đen’ tại Việt Nam

Theo thống kê của Vụ Chính sách Tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) năm 2020, hơn 79% dân số Việt Nam không có tài khoản chính thức tại các ngân hàng. Khoảng 53 triệu người dân gặp khó khăn trong việc tiếp cận các khoản vay tiêu dùng cá nhân hoặc vốn kinh doanh nhỏ. Trong khi đó, Việt Nam lại có đến 64 triệu người sử dụng internet, trong đó 96% là người sử dụng thiết bị di động để truy cập.

Mô hình cho vay ngang hàng với các ưu điểm như quy trình vay vốn nhanh chóng, lãi suất hợp lý và tiếp cận dễ dàng, đặc biệt phù hợp với những đối tượng này. Thay vì phải đối mặt với các rào cản từ hệ thống ngân hàng truyền thống hoặc rơi vào “tín dụng đen”, người dân có thể tiếp cận các khoản vay cá nhân và phục vụ kinh doanh thông qua các nền tảng P2P Lending.

Sự phát triển của mô hình này không chỉ mang lại lợi ích cho người vay mà còn tạo ra các cơ hội đầu tư hiệu quả cho các nhà đầu tư cá nhân. Đồng thời, nó góp phần thúc đẩy sự phát triển của hệ thống tài chính toàn diện tại Việt Nam, đáp ứng nhu cầu tài chính đa dạng của người dân.

Công nghệ – cốt lõi quản trị rủi ro là xu hướng cho vay ngang hàng

Trước diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, cùng với các hoạt động giãn cách kéo dài, hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều người dân bị ngưng trệ. Điều này khiến thu nhập bình quân giảm sút và tỷ lệ thất nghiệp tăng cao.

Trong bối cảnh này, yêu cầu định danh khách hàng và đánh giá năng lực trả nợ trở nên vô cùng quan trọng đối với các nền tảng cho vay ngang hàng (P2P Lending). Việc thực hiện các biện pháp này không chỉ đảm bảo lợi nhuận cam kết cho nhà đầu tư, mà còn bảo đảm dòng tiền hoạt động ổn định cho các nhà điều hành sàn giao dịch.

Các quy trình kiểm định, đánh giá tín nhiệm khách hàng được thực hiện một cách chặt chẽ sẽ giúp các nền tảng P2P Lending hạn chế rủi ro, đồng thời tăng độ tin cậy và thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia. Đây là một yêu cầu cấp thiết nhằm duy trì và phát triển bền vững mô hình này trong bối cảnh kinh tế khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch.

Công văn số 5228/NHNN-CSTT, ngày 8/7/2019 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã khẳng định: “Hoạt động P2P Lending có thể góp phần hỗ trợ phổ cập tài chính, mở rộng khả năng và tạo thêm kênh tiếp cận nguồn lực tài chính, cách thức cho vay đối với nền kinh tế, nhất là với các đối tượng yếu thế trong xã hội (có khả năng tiếp cận internet), qua đó có thể góp phần đẩy lùi tình trạng “tín dụng đen”.

Tối ưu hóa tài nguyên, nâng cao chất lượng cuộc sống với P2P Lending

Như vậy, kinh tế chia sẻ đang trở thành một xu hướng mới, mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng và cả các nhà cung cấp dịch vụ, thông qua việc tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn lực và tạo ra những giải pháp linh hoạt, hiện đại hơn.

Cho vay ngang hàng (P2P Lending) thực chất là việc kết nối trực tiếp giữa người vay và nhà đầu tư (người cho vay) thông qua các nền tảng công nghệ trực tuyến được điều hành bởi các doanh nghiệp vận hành nền tảng này. Đây là một mô hình tài chính chia sẻ và phi tập trung, giúp đáp ứng nhu cầu vay vốn của những người có thu nhập trung bình và thấp, những đối tượng thường bị các ngân hàng truyền thống bỏ qua.

Cho vay ngang hàng (P2P Lending) chính là lựa chọn tối ưu nhất đối với cơn khát vốn trong thị trường vay tiêu dùng dành cho các đối tượng có thu nhập trung bình và thấp tại Việt Nam. Đây cũng là một giải pháp hiệu quả để ngăn chặn sự phát triển của “tín dụng đen” trong xã hội, vốn thường gắn với những rủi ro cao về lãi suất và áp lực trả nợ.

Với những lợi ích nổi bật và cách thức đầu tư linh hoạt, P2P Lending đang trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho dân văn phòng muốn tăng cường tài chính một cách thông minh. Hãy bắt đầu tìm hiểu và tận dụng cơ hội này ngay hôm nay!

Vì sao cách kiếm tiền từ P2P Lending hút dân văn phòng đến thế?

Trong bối cảnh lãi suất ngân hàng ngày càng thấp, dân văn phòng đang tìm kiếm các kênh đầu tư mới mang lại lợi nhuận hấp dẫn hơn. Một trong những lựa chọn đang gây được sự quan tâm đó chính là đầu tư P2P Lending tại nền tảng Lendbiz.

Với số vốn ban đầu chỉ từ 2 triệu đồng mỗi tháng, bạn đã có thể tham gia vào thị trường P2P Lending và tạo ra dòng tiền thụ động ổn định. Điều này giúp bạn tiến gần hơn tới mục tiêu tự do tài chính.

Lendbiz được phát triển dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại, mang lại trải nghiệm đầu tư tối ưu cho người dùng. Bạn có thể trực tiếp lựa chọn cho ai vay, với lãi suất và thời hạn như thế nào một cách dễ dàng, nhanh chóng và minh bạch.

Khi đầu tư tại Lendbiz, bạn sẽ nhận được dòng tiền thụ động ổn định, không cần phải theo dõi hàng ngày hay thực hiện các thao tác phức tạp. Vào ngày đến hạn, số tiền gốc và lãi sẽ tự động được chuyển về tài khoản của bạn.

Lãi suất đầu tư P2P Lending tại Lendbiz dao động từ 10-18% một năm, cao gấp nhiều lần so với lãi suất gửi tiết kiệm tại ngân hàng. Điều này giúp bạn gia tăng đáng kể khoản thu nhập thụ động mỗi tháng.

Lãi suất – Yếu tố khác biệt khi dân văn phòng đầu tư P2P Lending

Lãi suất là một trong những yếu tố quan trọng không thể bỏ qua khi đầu tư tại Lendbiz so với các hình thức đầu tư truyền thống khác.

MC Minh Trang từ Đài Truyền hình Việt Nam chia sẻ: “Các nhà đầu tư ngoài việc được hưởng mức lãi suất tới 20%/năm (tốt hơn cực kỳ nhiều so với gửi tiết kiệm tại ngân hàng), thì việc đầu tư P2P Lending tại Lendbiz còn mang lại ý nghĩa rất lớn với sự phát triển của các doanh nghiệp SMEs trong nước.”

Không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân nhà đầu tư, việc đầu tư P2P Lending tại Lendbiz còn góp phần tích cực vào sự phát triển của các doanh nghiệp SMEs Việt Nam. Những khoản vay từ Lendbiz giúp các doanh nghiệp này tiếp cận nguồn vốn một cách dễ dàng hơn, từ đó có thể mở rộng hoạt động, tạo thêm nhiều việc làm, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Chính vì vậy, lãi suất hấp dẫn cùng với ý nghĩa thiết thực đối với cộng đồng là yếu tố khác biệt nổi bật khi lựa chọn P2P Lending tại Lendbiz so với các kênh đầu tư truyền thống khác. Đây là cơ hội tuyệt vời để các nhà đầu tư vừa có thể tăng cường nguồn thu nhập thụ động, vừa góp phần tích cực vào sự phát triển của nền kinh tế.

Đạt mục tiêu đầu tư với trách nhiệm gia đình

Điều đặc biệt ý nghĩa khi đầu tư P2P Lending tại Lendbiz là bạn vẫn có thể hoàn thành những mục tiêu trong công việc yêu thích mà không phải bỏ dở hay thay đổi. Đồng thời, bạn vẫn luôn chu toàn trách nhiệm về mặt thời gian và tài chính đối với gia đình.

Trong khi đó, dòng tiền từ khoản đầu tư P2P Lending luôn sinh sôi một cách an toàn mà không đòi hỏi bạn phải đầu tư quá nhiều công sức và kiến thức như các kênh đầu tư khác.

Chia sẻ về những lợi ích của mô hình này, ông Nguyễn Việt Hưng – Giám đốc điều hành Lendbiz nhận định: “Đây là một sáng tạo tuyệt vời trong lĩnh vực tài chính và công nghệ. P2P Lending là một công cụ tốt mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp lẫn nhà đầu tư. Tuy nhiên, công cụ sẽ chỉ tốt khi được đưa vào tay những người tốt.”

Chính vì vậy, P2P Lending tại Lendbiz là một giải pháp hoàn hảo để các nhà đầu tư vừa có thể đạt được mục tiêu tài chính cá nhân, vừa góp phần tích cực vào sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp SMEs Việt Nam. Đây thực sự là một cơ hội đáng để bạn xem xét và tham gia.

Dân văn phòng tận dụng cơ hội đầu tư thụ động hiệu quả

Tận dụng “công cụ tốt” này, cộng đồng hơn 4.000 nhà đầu tư tại Lendbiz đã tín nhiệm tham gia và thực hiện các kế hoạch đầu tư tài chính cho mình. Trong đó, chiếm số lượng lớn là những người có nguồn tiền nhàn rỗi muốn đầu tư để tạo ra nguồn thu nhập thụ động hiệu quả.

Đa số các nhà đầu tư tại Lendbiz đều là dân văn phòng trong mọi ngành nghề. Họ đều nhận ra rằng, với P2P Lending, họ có cơ hội gia tăng thu nhập bằng cách khai thác hiệu quả nguồn vốn nhàn rỗi, thay vì để nó chịu ảnh hưởng của lạm phát hay chỉ gửi ngân hàng với lãi suất khiêm tốn.

Thông qua nền tảng P2P Lending của Lendbiz, các nhà đầu tư có thể dễ dàng tiếp cận và đầu tư vào các dự án kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) với mức sinh lời hấp dẫn, từ 12% đến 18% một năm. Điều này giúp họ tích lũy được nguồn tài chính an toàn và ổn định, đồng thời cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.

Với những lợi ích thiết thực mà P2P Lending tại Lendbiz mang lại, ngày càng có nhiều cá nhân, đặc biệt là những người làm việc trong các văn phòng, lựa chọn tham gia vào mô hình đầu tư thụ động này để gia tăng nguồn thu nhập bền vững cho bản thân và gia đình.

Sự thật khi đầu tư tại Lendbiz – lợi nhuận cao luôn an toàn?

Đánh giá rủi ro và cân nhắc khi đầu tư vào p2p lending

Không thể phủ nhận những lợi ích thiết thực mà P2P Lending mang lại, đặc biệt là trong việc tạo ra nguồn thu nhập thụ động hiệu quả cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc sụp đổ của thị trường P2P Lending tại Trung Quốc đã dấy lên nhiều ý kiến trái chiều và nghi ngờ về tiềm ẩn rủi ro của mô hình này.

Nhiều người lo ngại rằng P2P Lending có thể bị “đội lốt” để thực hiện các hoạt động tín dụng đen, với những rủi ro như việc không thu hồi được khoản vay, quản lý tài chính kém hiệu quả, thậm chí là gian lận và lừa đảo. Những vụ việc như vậy đã xảy ra tại Trung Quốc và gây ảnh hưởng lớn đến niềm tin của nhà đầu tư.

Vì vậy, trước khi quyết định đầu tư vào P2P Lending, các nhà đầu tư cần phải thận trọng và cân nhắc kỹ lưỡng. Họ cần tìm hiểu kỹ về uy tín, pháp lý, quản trị và năng lực tài chính của công ty P2P Lending, đồng thời cũng cần xem xét kỹ các khoản vay, mức sinh lời và khả năng thu hồi vốn.

Với sự cẩn trọng và đánh giá đúng đắn những rủi ro tiềm ẩn, P2P Lending vẫn có thể là một kênh đầu tư hấp dẫn, mang lại nguồn thu nhập thụ động hiệu quả cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc đầu tư cần được cân nhắc kỹ lưỡng và tuân thủ các quy định pháp lý để đảm bảo an toàn cho tài sản.

Quản lý rủi ro hiệu quả – Bí quyết của sự thánh công

Ông Nguyễn Việt Hưng – CEO của Lendbiz chia sẻ về việc quản lý rủi ro tại công ty P2P Lending này. Ông Hưng nhận định rằng rủi ro trong lĩnh vực P2P Lending có thể xảy ra nếu công ty không có đủ năng lực để thẩm định người vay hoặc sử dụng vốn của nhà đầu tư không đúng mục đích.

Tuy nhiên, tại Lendbiz, họ đã thiết lập được một hệ thống công nghệ cho phép nhà đầu tư có thể theo dõi và quản lý các khoản đầu tư của mình một cách chủ động. Cụ thể, hệ thống quản lý rủi ro tại Lendbiz được cấu thành từ 4 thành phần chuyên nghiệp: Chính sách, Sản phẩm, Nhận diện giả mạo, Thẩm định và Thu hồi nợ.

Hệ thống này được vận hành bởi những chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính và sự hỗ trợ của công nghệ. Nhờ vào hệ thống quản lý rủi ro này, Lendbiz đã mang lại sự tin tưởng và an tâm cho các nhà đầu tư khi tham gia vào các sản phẩm P2P Lending của công ty.

Rủi ro và thách thức của p2p lending đối với ngân hàng Nhà nước

Mặc dù P2P lending đang phát triển mạnh mẽ, nhưng mô hình này cũng đang đối mặt với nhiều rủi ro và thách thức đáng lưu trong việc quản lý trong quy trình của ngân hàng Nhà nước:

Rủi ro đối với người cho vay: Khoản vay P2P hầu như không được bảo hiểm từ các cơ quan chính phủ, khác với các khoản vay từ các tổ chức tín dụng được bảo hiểm từ cơ quan bảo hiểm tín dụng quốc gia. Do đa số các khoản vay P2P không có tài sản bảo đảm, người cho vay phải tự quản lý rủi ro bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư. Họ có nguy cơ bị mất tiền khi không có bảo hiểm, không có hành lang pháp lý bảo vệ hoặc thiếu thông tin về người vay.

Vấn đề minh bạch và lừa đảo: Nhiều công ty P2P lending thiếu minh bạch trong hoạt động, dễ bị lợi dụng để thực hiện các hành vi lừa đảo. Người vay và người cho vay đều có thể đối mặt với rủi ro về đạo đức và công nghệ, như tấn công mạng làm sập sàn, trục trặc kỹ thuật, mất dữ liệu hoặc lạm dụng thông tin cá nhân.

Vấn đề pháp lý: Việc rao bán các sản phẩm tín dụng P2P cũng cần phải tuân thủ các quy định của pháp luật, nhưng thực tế việc này thường bị vi phạm.

Để khắc phục những thách thức trên, cần có sự can thiệp và xây dựng khung pháp lý chặt chẽ hơn để quản lý và bảo vệ các bên tham gia P2P lending.

Thách thức đối với cơ quan quản lý và vai trò của p2p lending

Không chỉ người tham gia P2P lending, mà Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan cũng đang đối mặt với những thách thức mới trong công tác quản lý nhà nước do sự xuất hiện của các công ty Fintech. Hiện chưa có khung pháp lý toàn diện hoặc quy định cụ thể để điều chỉnh hoạt động của các công ty này, tiềm ẩn nhiều rủi ro và hệ lụy tiêu cực như:

• Cạnh tranh không công bằng: Các công ty Fintech có thể cung cấp dịch vụ tín dụng với chi phí thấp hơn so với các ngân hàng truyền thống, gây ra sự cạnh tranh không lành mạnh.
• Ổn định tài chính: Sự phát triển nhanh chóng của các dịch vụ Fintech có thể ảnh hưởng đến ổn định hệ thống tài chính quốc gia nếu không được quản lý chặt chẽ.
• An ninh mạng và bảo vệ người tiêu dùng: Các rủi ro về an ninh mạng và bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng cần được quan tâm.

Mặc dù với những thách thức trên, P2P lending vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế tín dụng đen. Tuy nhiên, hoạt động này chủ yếu chỉ xuất hiện ở những vùng có hạ tầng mạng phát triển, với nền tảng là các trang web kết nối trực tiếp người vay và người cho vay.

Để quản lý hiệu quả hoạt động của Fintech, cần sớm xây dựng khung pháp lý toàn diện, quy định cụ thể và triển khai các biện pháp giám sát chặt chẽ, nhằm thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của các công nghệ tài chính mới.

Hoàn thiện khung pháp lý cho ngân hàng Nhà nước quản lý hoạt động fintech

Cần xây dựng một khung pháp lý để quản lý và điều chỉnh hoạt động của các doanh nghiệp công nghệ tài chính (Fintech) nhằm tránh những tiềm ẩn rủi ro và hệ lụy tiêu cực trên các phương diện như cạnh tranh công bằng, ổn định tài chính, an ninh mạng và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Việc này có thể góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hạn chế sự cạnh tranh không lành mạnh, ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực Fintech, đồng thời bảo vệ lợi ích của người sử dụng dịch vụ.

Quá trình vận hành và hoàn thiện khung pháp lý này cũng cung cấp cơ sở thực tiễn để các cơ quan quản lý nhà nước liên quan sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành, nhằm đảm bảo khung khổ pháp lý được hoàn thiện, đáp ứng kịp thời với sự phát triển nhanh chóng của ngành Fintech trong lĩnh vực ngân hàng. Điều này sẽ tạo ra môi trường pháp lý thuận lợi, thích ứng với hoạt động của các doanh nghiệp Fintech trong thời gian tới.

Xây dựng tiêu chí chọn lọc và quản lý hoạt động công ty p2p lending

Cần phải xây dựng các tiêu chí chọn lọc kỹ lưỡng đối với các công ty tham gia vào lĩnh vực cho vay ngang hàng (P2P Lending). Điều này nhằm đảm bảo những công ty này thực sự hoạt động theo đúng định nghĩa của mô hình cho vay ngang hàng, tức là chỉ đóng vai trò kết nối giữa bên vay và bên cho vay, mà không hoạt động như các tổ chức tín dụng truyền thống.

Các tiêu chí cần xem xét bao gồm:

• Công ty phải có địa chỉ rõ ràng, minh bạch
• Công ty phải có vốn điều lệ tối thiểu nhất định, đáp ứng các yêu cầu về tài chính
• Công ty không được áp dụng lãi suất “cắt cổ” đối với người vay
• Công ty không được gây áp lực hoặc chiếm đoạt tài sản của người vay khi họ không trả được nợ

Việc thiết lập và thực thi các tiêu chí chặt chẽ này sẽ góp phần ngăn chặn các hành vi lợi dụng, vi phạm pháp luật trong hoạt động P2P Lending, đảm bảo mô hình này hoạt động đúng với bản chất của cho vay ngang hàng, bảo vệ quyền lợi của người vay và người cho vay.

Thiết lập khung quản lý  của ngân hàng Nhà nước cho hoạt động công ty cho vay ngang hàng

Cơ quan quản lý cần phải thiết lập các tiêu chí và quy định cụ thể để quản lý hoạt động của các công ty tham gia lĩnh vực P2P Lending. Điều này nhằm đảm bảo các công ty này hoạt động đúng với bản chất của mô hình cho vay ngang hàng, không lợi dụng để hoạt động như các tổ chức tín dụng truyền thống.

Cụ thể, cơ quan quản lý cần phải quy định rõ hạn mức cho vay tối đa, để khi xảy ra rủi ro thì không ảnh hưởng quá lớn đến xã hội. Ngoài ra, các công ty P2P cũng phải đáp ứng các yêu cầu về vốn pháp định và bảo hiểm ở mức độ nhất định.

Điều này quan trọng vì trong mô hình P2P Lending, các công ty chỉ đóng vai trò kết nối giữa bên vay và bên cho vay, không trực tiếp chịu trách nhiệm về rủi ro tín dụng. Do đó, việc đặt ra các yêu cầu về tài chính sẽ giúp hạn chế các hành vi lợi dụng, đảm bảo an toàn và bền vững cho hoạt động của thị trường P2P Lending.

Vai trò quan trọng của ngân hàng nhà nước

Ngoài việc quy định hạn mức cho vay qua hoạt động P2P Lending, cơ quan quản lý cần phải thiết lập một khung quản lý toàn diện để kiểm soát hiệu quả hoạt động của các công ty trong lĩnh vực này.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước cần quản lý chặt chẽ dữ liệu liên quan đến các giao dịch cho vay trên các sàn P2P. Điều này có thể thực hiện thông qua việc kết nối trực tiếp máy chủ của Ngân hàng với hệ thống của các doanh nghiệp P2P Lending. Bất cứ khoản vay nào qua sàn này đều phải được cập nhật lên máy chủ của Ngân hàng Nhà nước.

Việc quản lý dữ liệu này rất quan trọng, bởi vì trong mô hình P2P Lending, người vay và người cho vay không ký kết hợp đồng bằng văn bản mà chỉ thông qua nền tảng công nghệ. Do đó, nếu xảy ra sự cố mất dữ liệu, sẽ không còn chứng cứ để xác định nghĩa vụ của các bên, dẫn tới những rủi ro rất lớn.

Qua đó, cơ quan quản lý có thể nắm bắt và kiểm soát toàn bộ hoạt động của thị trường P2P Lending, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và quản lý rủi ro một cách hiệu quả.

Xây dựng khung quản lý toàn diện hoạt động cho vay ngang hàng

Bên cạnh việc thiết lập hệ thống quản lý dữ liệu và kết nối trực tiếp với các sàn P2P Lending, Ngân hàng Nhà nước cần phải đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng một khung pháp lý tối ưu để quản lý hoạt động này tại Việt Nam.

Cơ quan quản lý cần phải nghiên cứu và học hỏi các mô hình cho vay ngang hàng (P2P Lending) tại các quốc gia khác trên thế giới, để hiểu rõ về kinh nghiệm quản lý, giám sát hoạt động của loại hình này. Từ đó, xây dựng một khung khổ pháp lý phù hợp với bối cảnh Việt Nam, nhằm phát huy những mặt tích cực của sản phẩm dịch vụ P2P Lending, đồng thời phòng ngừa và giảm thiểu các rủi ro, tác động tiêu cực đến các chủ thể tham gia.

Việc thiết lập khung quản lý toàn diện này sẽ đảm bảo an toàn cho người dân và doanh nghiệp, thúc đẩy sự phát triển tài chính toàn diện tại Việt Nam. Ngân hàng Nhà nước cần phải đóng vai trò chủ đạo trong việc xây dựng và triển khai hiệu quả khung pháp lý này.

Ứng dụng công nghệ hiện đại trong ngành ngân hàng

Trong thời gian qua, ngành ngân hàng thế giới nói chung, ngành ngân hàng và Fintech Việt Nam nói riêng đã chứng kiến việc ứng dụng mạnh mẽ các công nghệ mới gắn với thành tựu cách mạng công nghiệp 4.0. Các công nghệ như điện toán đám mây (Cloud), phân tích dữ liệu lớn (Big data Analytics), chia sẻ dữ liệu mở qua giao diện lập trình ứng dụng (open API), chuỗi khối (Blockchain), trí tuệ nhân tạo (A.I) đã được các ngân hàng, tổ chức tín dụng (TCTD) ứng dụng vào mô hình kinh doanh, cung ứng sản phẩm, dịch vụ, cách thức tiếp cận và tương tác với khách hàng.

Mục đích chính của việc ứng dụng các công nghệ này là nhằm tăng hiệu quả hoạt động và gia tăng trải nghiệm khách hàng. Các TCTD mong muốn giúp khách hàng giao dịch nhanh chóng, an toàn, thuận tiện với các dịch vụ phù hợp và chi phí hợp lý.

Việc ứng dụng các công nghệ mới đã giúp các TCTD tối ưu hóa quy trình, nâng cao năng suất, rút ngắn thời gian xử lý giao dịch, đồng thời cải thiện trải nghiệm khách hàng thông qua các dịch vụ ngân hàng số hiện đại, tiện lợi và an toàn.

Sự phát triển mạnh mẽ của fintech tại thị trường việt nam

Bên cạnh việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong các ngân hàng, xu hướng phát triển Fintech cũng đang trở nên rõ nét tại Việt Nam. Các công ty khởi nghiệp công nghệ và các tổ chức không phải là ngân hàng nhưng có thế mạnh về công nghệ đang ngày càng tham gia vào lĩnh vực ngân hàng – tài chính.

Cụ thể, các công ty Fintech này tham gia vào các mảng hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng – tài chính dưới hình thức phát triển các giải pháp hỗ trợ hoạt động ngân hàng, mà không trực tiếp cung ứng dịch vụ tới người dùng cuối (end-users). Một số công ty Fintech cũng trực tiếp cung ứng giải pháp, dịch vụ mới một cách độc lập.

Trong vài năm gần đây, số lượng các công ty Fintech tham gia vào thị trường Việt Nam đã tăng nhanh chóng, từ khoảng 40 công ty vào cuối năm 2016 lên đến khoảng 200 công ty ở thời điểm hiện tại. Điều này cho thấy xu hướng phát triển Fintech đang trở nên rất sôi động tại Việt Nam.

Sự gia nhập của các công ty Fintech vào lĩnh vực ngân hàng – tài chính đã và đang thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và nâng cao trải nghiệm khách hàng trong ngành ngân hàng Việt Nam.

Sự bùng nổ của các công ty fintech nước ngoài tại thị trường fintech việt nam

Sự phát triển của ngành Fintech tại Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc trong vòng hơn 5 năm qua. Cụ thể, số lượng các công ty Fintech cung cấp dịch vụ cho vay ngang hàng chính thống đã tăng lên đáng kể, lên tới hơn 100 công ty với quy mô ngày càng lớn mạnh.

Đáng chú ý, trong số này, có hơn 10 công ty đến từ các nước phát triển trong khu vực như Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Singapore, v.v. Điều này cho thấy sự quan tâm và tầm nhìn của các quốc gia này đối với thị trường Fintech Việt Nam. Bên cạnh đó, đa phần các công ty Fintech này đều có trụ sở tại hai thành phố lớn là Hà Nội và Hồ Chí Minh, cho thấy sự đón đầu kịp thời của hai trung tâm kinh tế, tài chính chính của Việt Nam trước làn sóng chuyển đổi số và Cách mạng công nghiệp 4.0.

Sự gia tăng nhanh chóng về số lượng và quy mô của các công ty Fintech tại Việt Nam phản ánh xu hướng phát triển mạnh mẽ của ngành này. Điều này không chỉ thể hiện nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với các dịch vụ tài chính hiện đại, mà còn là cơ hội để Việt Nam tiến tới xây dựng một hệ sinh thái Fintech phát triển, hiện đại và có sức cạnh tranh toàn cầu.

Sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực cho vay ngang hàng

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến năm 2020, thị trường Fintech Việt Nam đã có hơn 4.800.000 người tham gia đăng ký vay và giải ngân hơn 93.000 tỷ đồng thông qua các nền tảng cho vay ngang hàng (P2P) như Tima, Fiin, Huydong, Vaymuon, và nhiều công ty khác.

Các công ty Fintech này hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm thanh toán, cho vay ngang hàng, chấm điểm tín dụng. Sự gia tăng nhanh chóng về số lượng người dùng cũng như giá trị giao dịch thông qua các nền tảng Fintech cho vay ngang hàng phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của phân khúc này tại Việt Nam.

Tuy nhiên, xu hướng phát triển đan xen cạnh tranh và hợp tác giữa các công ty Fintech và tổ chức tài chính truyền thống cũng đặt ra nhiều thách thức về mặt chính sách, quy định đối với các cơ quan quản lý nhà nước. Các bên liên quan cần cân bằng giữa việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, cạnh tranh công bằng và đảm bảo ổn định tài chính, bảo vệ người tiêu dùng.

Sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực cho vay ngang hàng Fintech tại Việt Nam không chỉ tạo ra cơ hội mới cho người dùng tiếp cận các dịch vụ tài chính hiện đại, mà còn đòi hỏi sự điều phối và quản lý chặt chẽ từ phía các cơ quan quản lý để thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành Fintech nói chung.

Các vấn đề pháp lý và quản lý với sự phát triển của p2p lending 

Bên cạnh việc P2P Lending nổi lên tại Việt Nam trong giai đoạn gần đây và có những dấu hiệu phát triển mạnh mẽ, một số công ty lấy danh nghĩa mô hình P2P Lending lợi dụng sự thiếu kiến thức, hiểu biết của người dân để lừa bịp, gian dối, quảng cáo sai sự thật, hứa hẹn lợi nhuận cao, lãi suất cao để lừa đảo, chiếm đoạt tiền vốn của người dân bỏ tiền đầu tư mô hình cho vay này hoặc lừa dối người vay về lãi suất “thấp”, điều kiện vay ưu đãi trong khi tính và áp dụng mức lãi suất thực tế cao “cắt cổ”, tác động tiêu cực đến cuộc sống của người dân.

Bên cạnh đó, một số thỏa thuận giữa các bên tham gia trong mô hình P2P Lending (công ty P2P Lending và nhà đầu tư, công ty P2P Lending và bên thứ ba, công ty P2P Lending và khách hàng vay…) thiếu rõ ràng, minh bạch, thiếu ràng buộc có tính pháp lý, chưa có cơ chế giám sát, hậu kiểm đối với việc sử dụng, quản lý vốn vay đúng mục đích của người đi vay, nên có thể dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện giữa các bên.

Như vậy, trong khi P2P Lending có sự phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, các vấn đề liên quan đến pháp lý, quản lý và bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia vẫn cần được chú trọng và giải quyết kịp thời để đảm bảo sự phát triển lành mạnh của mô hình này.

Các lỗ hổng pháp lý cần được khắc phục

Trong bối cảnh hiện nại, nhiều công ty đã vượt ra khỏi phạm vi hoạt động truyền thống của mình và chuyển sang lĩnh vực tín dụng. Thay vì chỉ đóng vai trò trung gian kết nối giữa bên vay và bên cho vay, một số công ty đã tự mình huy động vốn và trực tiếp cho vay, gần như hoạt động như các tổ chức tín dụng.

Mặc dù Luật các tổ chức tín dụng cấm các công ty không phải là tổ chức tín dụng huy động vốn và cho vay, nhưng trên thực tế, rất nhiều công ty thương mại, dịch vụ đã vận hành các ứng dụng cho vay và huy động vốn của các cá nhân. Họ không chỉ cho vay các cá nhân mà cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ không có tài sản thế chấp.

Điều này phản ánh sự thiếu vắng các quy định pháp lý để kiểm soát hoạt động cho vay ngang hàng (P2P lending) của các công ty ngoài ngành tài chính. Việc thiếu vắng khung pháp lý rõ ràng đã tạo điều kiện cho các công ty lợi dụng kẽ hở này để mở rộng sang lĩnh vực tín dụng, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người vay.

Bộ Tư pháp công bố dự thảo Nghị định về cơ chế thử nghiệm ngân hàng

Ngày 24 tháng 4, Bộ Tư pháp đã công bố hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị định quy định Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng. Điều đáng chú ý trong nội dung tiếp thu và giải trình ý kiến của các bộ, ngành liên quan là, sau quá trình thử nghiệm, cơ quan chức năng sẽ đề xuất các chính sách quản lý đối với hoạt động cho vay ngang hàng (peer-to-peer lending).

Cụ thể, việc thí điểm cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng nhằm tạo môi trường pháp lý thuận lợi để các tổ chức, doanh nghiệp triển khai các mô hình, sản phẩm, dịch vụ ngân hàng mới, đồng thời kiểm soát và quản lý rủi ro một cách hiệu quả. Sau khi kết thúc giai đoạn thử nghiệm, cơ quan quản lý sẽ tổng kết, đánh giá và đề xuất các chính sách quản lý phù hợp đối với hoạt động cho vay ngang hàng – một lĩnh vực tài chính công nghệ đang phát triển nhanh chóng ở Việt Nam.

Việc xây dựng cơ chế thể chế hóa hoạt động cho vay ngang hàng là cần thiết để tạo hành lang pháp lý minh bạch, bảo vệ quyền lợi của người vay và nhà đầu tư, đồng thời quản lý rủi ro cho thị trường tài chính.

Bộ Tư pháp có đề nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) rà soát kỹ phạm vi điều chỉnh của dự thảo Nghị định này, bảo đảm phù hợp với phạm vi được giao quy định chi tiết tại Điều 106 Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).

NHNN tiếp thu và rà soát dự thảo Nghị định về cơ chế thử nghiệm ngân hàng

Về vấn đề này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tiếp thu và rà soát kỹ lưỡng phạm vi điều chỉnh của dự thảo Nghị định. Trong đó, hai giải pháp Fintech chính được đề cập là giải pháp chấm điểm tín dụng và giải pháp chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình mở (open API).

Giải pháp chấm điểm tín dụng là giải pháp được ứng dụng trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng, giúp đánh giá và phân loại rủi ro tín dụng một cách hiệu quả hơn. Giải pháp chia sẻ dữ liệu qua open API được ứng dụng nhằm nâng cao và cải tiến quy trình, sản phẩm, dịch vụ ngân hàng thông qua việc chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống một cách hiệu quả.

NHNN nhận định rằng, việc thử nghiệm hai giải pháp Fintech này là hoàn toàn phù hợp với phạm vi điều chỉnh của Luật Các Tổ chức Tín dụng năm 2024. Điều này sẽ tạo hành lang pháp lý thuận lợi để các tổ chức tín dụng triển khai và ứng dụng các công nghệ mới, nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng.

Cơ chế quản lý hoạt động cho vay ngang hàng

Đối với giải pháp cho vay ngang hàng (peer-to-peer lending), NHNN đã tiến hành triển khai thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái tại Công văn số 2433/VPCP-KTTH ngày 31/8/2021 của Văn phòng Chính phủ về Báo cáo cơ chế thí điểm quản lý hoạt động P2P Lending.

Cụ thể, NHNN đã xây dựng các quy định chi tiết liên quan đến hoạt động thử nghiệm giải pháp cho vay ngang hàng vào dự thảo Nghị định. Trong đó, giải pháp cho vay ngang hàng được định nghĩa là giải pháp do công ty cho vay ngang hàng cung cấp, nhằm kết nối thông tin giữa bên cho vay (bao gồm tổ chức tín dụng, tổ chức không phải là tổ chức tín dụng và cá nhân) với bên đi vay (bao gồm cá nhân, tổ chức không phải là tổ chức tín dụng).

Việc xây dựng khuôn khổ pháp lý cụ thể cho hoạt động cho vay ngang hàng nhằm tạo hành lang pháp lý rõ ràng, bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia và quản lý rủi ro hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của thị trường tài chính công nghệ.

Mục đích và ý nghĩa của cơ chế thử nghiệm trong lĩnh vực ngân hàng

Bản chất của cơ chế thử nghiệm là nhằm tạo lập một môi trường cho phép các tổ chức triển khai các giải pháp mới, đổi mới và sáng tạo, mang lại lợi ích và giá trị gia tăng cho người sử dụng dịch vụ. Các hoạt động này thường chưa có quy định pháp lý điều chỉnh trực tiếp.

Thông qua việc thiết lập Cơ chế thử nghiệm, các cơ quan quản lý có thể theo dõi, giám sát và đẩy nhanh quá trình hoàn thiện khuôn khổ pháp lý chính thức. Điều này sẽ tạo điều kiện và cơ sở pháp lý vững chắc để các giải pháp mới được triển khai một cách hợp pháp và an toàn trên thực tế.

Mục đích cuối cùng là thúc đẩy sự đổi mới, sáng tạo trong lĩnh vực ngân hàng và tài chính, đồng thời đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng, quản lý rủi ro một cách hiệu quả cho thị trường

Đến nay, cơ sở pháp lý chính thức để điều chỉnh hoạt động cho vay ngang hàng (peer-to-peer lending) vẫn chưa được ban hành. Trong thực tiễn, khi chưa có quy định pháp lý cụ thể, các công ty cho vay ngang hàng vẫn đang triển khai và cung ứng các giải pháp này dựa trên khuôn khổ pháp lý chung hiện hành.

Vì vậy, việc sớm hoàn thiện và ban hành các quy định pháp lý cụ thể về hoạt động cho vay ngang hàng là rất cần thiết. Điều này sẽ tạo hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch, bảo vệ quyền lợi của người dân và doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường tài chính công nghệ.

NHNN đề xuất quy định cơ chế thử nghiệm cho hoạt động cho vay ngang hàng

Trong quá trình nghiên cứu và xây dựng Báo cáo cơ chế thí điểm cho hoạt động cho vay ngang hàng (peer-to-peer lending), cũng như tại cuộc họp ngày 23/2/2024, đại diện các Bộ đều thống nhất về sự cần thiết phải có cơ chế thí điểm đối với lĩnh vực này.

Để bám sát và thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái tại Công văn số 2433, NHNN đề xuất tiếp tục quy định phạm vi điều chỉnh đối với giải pháp cho vay ngang hàng (P2P Lending) trong dự thảo Nghị định.

Việc thiết lập cơ chế thí điểm cho hoạt động cho vay ngang hàng sẽ tạo hành lang pháp lý và môi trường thử nghiệm an toàn, giúp các công ty P2P Lending triển khai các giải pháp mới, đồng thời cho phép cơ quan quản lý theo dõi, kiểm soát và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý một cách hiệu quả. Điều này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính công nghệ tại Việt Nam.

Triển khai Cơ chế thử nghiệm cho cho vay ngang hàng Fintech

Khi triển khai Cơ chế thử nghiệm (Sandbox) cho hoạt động cho vay ngang hàng (peer-to-peer lending), các công ty tham gia chỉ được phép thực hiện thử nghiệm trong phạm vi giới hạn và dưới sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý có thẩm quyền.

Nghị định sẽ chỉ điều chỉnh đối với các công ty Fintech (tài chính công nghệ) tham gia Cơ chế thử nghiệm này, không áp dụng đối với các công ty Fintech khác đang cung ứng các giải pháp tương tự trên thị trường nhưng không nằm trong Cơ chế thử nghiệm.

Sau quá trình thử nghiệm, các cơ quan quản lý sẽ tiến hành đánh giá, tổng kết và đề xuất các chính sách quản lý phù hợp đối với các hoạt động cho vay ngang hàng, trên cơ sở các kết quả và bài học kinh nghiệm thu được từ Cơ chế thử nghiệm.

Việc triển khai Cơ chế thử nghiệm sẽ giúp các công ty Fintech có cơ hội thử nghiệm các giải pháp mới trong một môi trường an toàn và kiểm soát, đồng thời cung cấp thông tin quý giá cho các cơ quan quản lý trong việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và chính sách quản lý phù hợp cho lĩnh vực này.

Tình trạng thiếu vắng khung pháp lý rõ ràng đã khiến hoạt động cho vay ngang hàng tại Việt Nam diễn ra trong một “vùng xám” pháp lý. Điều này ảnh hưởng đến việc bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia, quản lý rủi ro và điều tiết thị trường một cách hiệu quả.

Thách thức, cơ hội và sự gia tăng tín dụng đen sau đại dịch

Đối với các công ty P2P Lending hiện nay, mặc dù đang gặp thách thức do tác động của đại dịch, nhưng đây cũng là cơ hội để các công ty này nâng cao hơn nữa năng lực thẩm định và xét duyệt hồ sơ vay, nhằm đảm bảo chất lượng của các khoản cho vay và giảm thiểu các khoản vay tín dụng đen.

Nếu không, khi nợ xấu xảy ra, các công ty P2P Lending này sẽ phải gánh khoản lãi suất cao từ 18-20% một năm của người vay để trả cho nhà đầu tư, như một “quả bom nợ” hẹn giờ. Chỉ cần một số nhà đầu tư không nhận được lãi hoặc gốc khi đến hạn, hệ thống này sẽ có nguy cơ phát nổ và sụp đổ.

Ông Hoàng phân tích rằng, nếu các công ty P2P Lending không tăng cường năng lực thẩm định và xét duyệt hồ sơ vay một cách thấu đáo, thì họ sẽ phải đối mặt với “quả bom nợ” này khi nợ xấu gia tăng, đe dọa tới sự ổn định và sự tồn tại của toàn hệ thống.

Các hành vi lách luật trong cho vay nặng lãi

Đồng quan điểm với ông Hoàng, LS. Vũ Minh Tiến, đại diện công ty luật VIAD, cũng chỉ ra rằng hiện nay có nhiều nhóm công ty cho vay nặng lãi, sử dụng các phương thức lách luật.

Cụ thể, mức lãi suất cho vay ban đầu có thể không vượt quá quy định pháp luật, nhưng sau đó khách hàng lại bị tính các khoản phí phạt cao ngất ngưởng nếu trả chậm hoặc vi phạm bất kỳ điều khoản nào. Đáng chú ý là mức phạt này do các bên tự thỏa thuận, không nằm trong quy định pháp luật.

Ngoài ra, mức lãi suất cũng được cộng trước vào khoản vay, nghĩa là người vay phải trả lãi suất ngay từ đầu, do đó họ chỉ được nhận số tiền vay đã bị trừ lãi. Đây cũng là một phương thức lách luật của một số công ty cho vay.

1. Vũ Minh Tiến nhận định, những hành vi này của các công ty cho vay nặng lãi không chỉ vi phạm quy định pháp luật, mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng cho người vay, cần phải được kiểm soát chặt chẽ hơn.

Cách siết chặt quy định cho phù hợp

Phát biểu tại một Hội thảo về tín dụng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú đã nhấn mạnh một số vấn đề đáng chú ý liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” trong thời gian gần đây:

1. Sự phát triển của khoa học công nghệ đã khiến “tín dụng đen” ngày càng tinh vi và phức tạp hơn, khiến việc nhận diện qua hình thức trực tuyến trở nên đầy thách thức.
2. Hoạt động “tín dụng đen” không chỉ đơn giản ở mức cho vay giữa người cho vay và người vay, mà đã có sự tổ chức và liên kết với các hoạt động khác như cá độ bóng đá, cờ bạc, mại dâm, v.v. Điều này cho thấy sự lộng hành và mức độ nguy hiểm của “tín dụng đen” trong thời gian gần đây.

Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh rằng, với sự biến tấu và tinh vi ngày càng cao của “tín dụng đen”, việc nhận diện, quản lý và xử lý loại hình tín dụng phi chính thức này đang trở thành một thách thức lớn đối với các cơ quan quản lý. Việc tăng cường hơn nữa các biện pháp về pháp lý, công nghệ và phối hợp liên ngành sẽ là cấp thiết để kiểm soát tình trạng này.

Định hướng và giải pháp từ Ngân hàng Nhà nước

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cũng nhấn mạnh, cho vay tiêu dùng là một xu hướng phát triển tất yếu trên thế giới hiện nay. Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động này cần phải được thực hiện một cách thận trọng và hiệu quả, để đảm bảo nó diễn ra trong khuôn khổ của tín dụng chính thức.

Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, NHNN hiện đang chú trọng làm rõ quy trình và đưa hoạt động tín dụng tiêu dùng vào quản lý chặt chẽ hơn, thông qua các biện pháp trực tiếp cũng như gián tiếp. Cụ thể:

1. Về biện pháp trực tiếp, NHNN đang hoàn thiện các quy định, quy chế, nhằm tăng cường kiểm soát và quản lý chặt chẽ hơn đối với các khoản cho vay tiêu dùng, đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch.
2. Về biện pháp gián tiếp, NHNN sẽ tăng cường các công cụ, chính sách vĩ mô để định hướng và điều tiết hoạt động tín dụng tiêu dùng, nhằm đảm bảo nó phát triển theo đúng hướng và đáp ứng nhu cầu của người dân một cách an toàn, hiệu quả.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh, việc quản lý chặt chẽ hoạt động tín dụng tiêu dùng là cấp thiết, nhằm thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường tín dụng, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Quản lý lãi suất cho vay trong mô hình p2p lending

“Theo Luật quy định, quan hệ tín dụng giữa người dân và công ty tài chính là lãi suất thỏa thuận. NHNN có thể không can thiệp được mức lãi suất, tuy nhiên, công ty tài chính nào cho vay quá cao không khác gì tín dụng đen, cơ quan quản lý sẽ có biện pháp gián tiếp để hạn chế hoạt động cho vay của các tổ chức này”, ông Đào Minh Tú khẳng định.

Thực tế, độ an toàn của mô hình P2P Lending (cho vay ngang hàng) phụ thuộc rất lớn vào năng lực tài chính và khả năng trả gốc, lãi của người đi vay. Khi mức lãi suất lên tới 18-20%, cộng thêm các mức phí do các ứng dụng trực tuyến tự quy định, sẽ trở thành gánh nặng vô cùng lớn đối với người vay, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế đang phục hồi sau đại dịch.

Điều này đặt ra những thách thức và rủi ro không nhỏ cho mô hình P2P Lending. Các khoản vay với lãi suất và phí cao như vậy có thể dẫn tới tình trạng người vay không có khả năng thanh toán đầy đủ và đúng hạn, ảnh hưởng tới độ an toàn và tính bền vững của toàn hệ thống.

Trong bối cảnh nền kinh tế đang khó khăn, việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động P2P Lending, đặc biệt là các mức lãi suất và phí, là rất cần thiết. Các cơ quan quản lý cần có những quy định, chính sách phù hợp, nhằm bảo vệ quyền lợi của người vay, đồng thời thúc đẩy sự phát triển ổn định và lành mạnh của mô hình này.

Cần triệt phá “tín dụng đen” để bảo vệ thị trường tài chính lành mạnh

Ông Nguyễn Minh Hoàng, một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính, cũng đã chia sẻ quan điểm rất có giá trị về vấn đề này. Ông nhấn mạnh rằng, nếu các nhà đầu tư, các công ty tài chính và các ứng dụng trực tuyến có thể chia sẻ gánh nặng bằng cách giảm mức lãi suất và phí xuống thấp hơn, thì điều này sẽ tạo ra những điều kiện rất lớn và thiết thực cho người vay.

Theo ông Hoàng, khi người vay được tiếp cận với các khoản vay với mức lãi suất và phí hợp lý, họ sẽ cảm thấy an toàn hơn và có động lực để trả nợ đúng hạn. Điều này không chỉ có lợi cho người vay, mà còn đảm bảo sự an toàn và tính bền vững của cả hệ thống, bao gồm cả các nhà đầu tư và các ứng dụng cho vay ngang hàng.

Ông Hoàng khẳng định rằng, trong bối cảnh kinh tế hiện tại, việc các bên liên quan đến P2P Lending chia sẻ gánh nặng tài chính với người vay là rất cần thiết. Điều này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của mô hình này, đồng thời bảo vệ quyền lợi của những người tham gia.

Mối đe dọa của ‘tín dụng đen’ đối với thị trường tài chính

Lưu ý rằng việc xử lý nghiêm và triệt để các tổ chức “tín dụng đen” đang lợi dụng hình thức cho vay trực tuyến qua các ứng dụng là vô cùng cần thiết. Những “tổ chức tín dụng đen” này không chỉ gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho khách hàng, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và hoạt động của những công ty tài chính đang kinh doanh một cách minh bạch và tuân thủ pháp luật.

Ben cạnh đó về lâu dài, các hoạt động bất chính của “tín dụng đen” sẽ ảnh hưởng xấu đến toàn bộ thị trường tài chính, khiến người dân mất niềm tin vào các sản phẩm và dịch vụ cho vay hợp pháp. Do đó, việc đấu tranh quyết liệt của lực lượng công an để triệt phá các “tổ chức tín dụng đen” là rất cần thiết.

Đồng thời, điều này không thể chỉ dựa vào nỗ lực của lực lượng công an một mình. Cần có sự chung tay, phối hợp của các cấp chính quyền, ngành chức năng, cùng với việc nâng cao cảnh giác của từng người dân. Chỉ khi có sự vào cuộc đồng bộ từ nhiều phía, mới có thể loại bỏ triệt để những tổ chức “tín dụng đen” và bảo vệ được lợi ích của người dân, đồng thời thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường tài chính.

Đại dịch COVID-19 đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Việt Nam, và ngành tài chính tiêu dùng cũng không nằm ngoài vòng xoáy. Hàng loạt các công ty tài chính đối mặt với thách thức chưa từng có khi doanh thu sụt giảm, nợ xấu tăng cao, và triển vọng tương lai trở nên mờ mịt.

Các công ty tài chính sa sút vì dịch bệnh

Trong 2 năm trở lại đây, nền kinh tế Việt Nam đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch COVID-19. Nhiều người lao động đã phải mất việc làm hoặc giảm thu nhập đáng kể, dẫn đến nhiều khó khăn cho các công ty tài chính hoạt động trong bối cảnh này.

Đặc biệt, vào quý 3 năm 2021, làn sóng COVID-19 thứ 4 bùng phát tại Việt Nam, buộc nhiều tỉnh, thành phố phải thực hiện giãn cách xã hội kéo dài. Kết quả kinh doanh của các công ty tài chính trong thời gian này đã sụt giảm rõ rệt.

Tình hình kinh tế khó khăn, với nhiều người mất việc và giảm thu nhập, đã tác động tiêu cực đến hoạt động của các công ty tài chính trong 2 năm qua. Đợt bùng phát dịch bệnh lớn vào quý 3/2021 càng làm trầm trọng thêm tình hình, buộc nhiều địa phương phải áp dụng các biện pháp giãn cách kéo dài, khiến kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp này sụt giảm rõ rệt.

Nợ xấu tăng, lợi nhuận giảm: Tài chính tiêu dùng lao đao

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 gây ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động kinh doanh của nhiều doanh nghiệp, các công ty tài chính tiêu dùng tại Việt Nam cũng không tránh khỏi những tác động tiêu cực.

Ví dụ, tại HD Saison, dư nợ cho vay đến cuối tháng 9/2021 là 12.305 tỷ đồng, giảm hơn 2.000 tỷ đồng so với quý 3. Đồng thời, tỷ lệ nợ xấu cũng tăng lên, từ mức ổn định 5,8% trong 2 quý đầu năm, đến cuối quý 3 đã tăng lên 7,4%.

Còn tại M Credit, mặc dù 9 tháng đầu năm ghi nhận doanh thu tăng 13% so với cùng kỳ, đạt 3.190 tỷ đồng, và lợi nhuận trước thuế tăng tới 105%, đạt 432 tỷ đồng. Tuy nhiên, riêng trong quý 3/2021, doanh thu của M Credit chỉ đạt 1.022 tỷ đồng, và lợi nhuận trước thuế giảm mạnh so với 2 quý trước đó, chỉ còn 86 tỷ đồng.

Như vậy, dù có sự khác biệt về kết quả kinh doanh giữa các công ty tài chính tiêu dùng, nhưng đều phải đối mặt với những thách thức do đại dịch COVID-19 gây ra, thể hiện qua sự sụt giảm doanh thu, lợi nhuận, và gia tăng nợ xấu trong thời gian gần đây.

Thông tin chi tiết về hoạt động của các công ty tài chính

Tại Hội nghị sơ kết hoạt động 9 tháng đầu năm, các công ty tài chính thành viên Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã báo cáo về tình hình hoạt động kinh doanh trong thời gian qua.

Về quy mô tín dụng, tổng dư nợ tín dụng của các hội viên đạt khoảng 150.000 tỷ đồng, gần như không tăng trưởng so với cuối năm 2020. Điều này cho thấy các công ty tài chính đã rất thận trọng trong việc mở rộng hoạt động cho vay trong bối cảnh kinh tế vẫn đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.

Đáng lưu ý, tỷ lệ nợ xấu bình quân của các công ty tài chính này đã tăng lên mức 9-10%, trong khi tỷ lệ này chỉ ở mức khoảng 6% vào thời điểm cuối năm 2020. Dự kiến, tỷ lệ nợ xấu sẽ tiếp tục tăng lên trong thời gian tới khi các gói hỗ trợ tín dụng do ảnh hưởng của đại dịch dần kết thúc.

Các đại biểu tham dự Hội nghị đều nhấn mạnh, trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, các công ty tài chính cần tập trung gia tăng chất lượng tín dụng, nâng cao năng lực quản trị rủi ro để ứng phó với những thách thức sắp tới. Đồng thời, cần tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp tái cơ cấu, tái định vị hoạt động kinh doanh nhằm thích ứng với “trạng thái bình thường mới” sau đại dịch.

Tác động của dịch covid-19 đến hoạt động kinh doanh của Fe Credit

Các công ty tài chính cũng đã đề xuất một số kiến nghị với Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và các cơ quan quản lý nhà nước liên quan, như: đề nghị được sử dụng một số chính sách tín dụng ưu đãi để hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh; kiến nghị hoàn thiện khung pháp lý về hoạt động của các công ty tài chính; cải thiện các quy định về quản lý nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm…

Trong bối cảnh đó, FE Credit – công ty tài chính hàng đầu tại Việt Nam – cũng không tránh khỏi những ảnh hưởng tiêu cực. Theo báo cáo, tổng doanh thu 9 tháng đầu năm của FE Credit chỉ đạt 11.900 tỷ đồng, thấp hơn so với mức 13.000 tỷ đồng trong cùng kỳ năm 2020 và 13.500 tỷ đồng trong cùng kỳ năm 2019.

Đặc biệt, trong quý 3 năm 2021, khi làn sóng COVID-19 thứ 4 bùng phát, FE Credit đã ghi nhận khoản lỗ lên tới 300 tỷ đồng. Đây là kết quả kinh doanh chưa từng xảy ra với công ty tài chính hàng đầu Việt Nam này.

Rõ ràng, đại dịch COVID-19 và các biện pháp giãn cách xã hội kéo dài đã ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động kinh doanh của FE Credit. Mức doanh thu 9 tháng đầu năm giảm so với cùng kỳ các năm trước, và việc ghi nhận khoản lỗ lớn trong quý 3/2021 là minh chứng rõ ràng cho tác động tiêu cực của dịch bệnh đối với công ty tài chính hàng đầu Việt Nam này..

Rủi ro về nợ xấu tăng tại các công ty tài chính tiêu dùng 

Ông Nguyễn Minh Hoàng, chuyên gia Fintech, đã chia sẻ một số quan điểm đáng lưu ý về tình hình hoạt động của các công ty tài chính tiêu dùng trong bối cảnh đại dịch COVID-19.

Theo ông Hoàng, đối tượng vay vốn chủ yếu của các công ty tài chính tiêu dùng là những người lao động có thu nhập thấp, yếu thế trong xã hội. Các công ty này có mạng lưới hoạt động bao trùm khắp các địa phương, với những món vay nhỏ lẻ và lãi suất cho vay cao hơn nhiều so với hệ thống ngân hàng.

Trong bối cảnh dịch bệnh làm ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm và thu nhập của người lao động, cùng với sự hiểu biết hạn chế của các đối tượng vay, đã tiềm ẩn nguy cơ rủi ro cao và gia tăng nợ xấu.

Điều này cho thấy, các công ty tài chính tiêu dùng đang phải đối mặt với những thách thức không nhỏ trong việc quản lý rủi ro và duy trì hoạt động kinh doanh ổn định. Cần có những giải pháp hữu hiệu để hỗ trợ nhóm đối tượng yếu thế này, đồng thời kiểm soát chặt chẽ hoạt động cho vay, nhằm hạn chế tối đa những tác động tiêu cực do đại dịch gây ra.

P2P Lending vẫn duy trì lãi suất huy động cao

Một kênh dẫn vốn khác được ưa chuộng đó là mô hình cho vay ngang hàng (P2P Lending). Tuy nhiên, bên cạnh các công ty làm ăn chân chính, nhiều công ty trá hình, lãi suất “cắt cổ” và các hành vi lừa đảo khách hàng đã nổi lên.

Vừa qua, Bộ Công an cũng đã có cảnh báo về việc một số đối tượng người nước ngoài lập công ty tài chính, thuê người đứng tên giấy phép kinh doanh, đại diện pháp luật, tạo ra ứng dụng cho vay tiền trực tuyến như “Vaytocdo”, “Moreloan”, “VD online” để lừa đảo người dùng. Các ứng dụng này trước đây đã bị lực lượng Công an triệt phá.

Cơ hội dầu tư hấp dẫn nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cho nợ xấu tăng

Ở góc độ nhà đầu tư, mô hình P2P Lending hiện vẫn duy trì mức lãi suất dao động từ 15-18% một năm, tương đương khoảng 1,5% một tháng. Chính điều này càng khiến P2P Lending trở thành kênh đầu tư hấp dẫn với những người có nguồn tiền nhàn rỗi, đồng thời trở thành xu hướng phổ biến trên thị trường tài chính.

“Đối với nhà đầu tư thì việc lãi suất 18%/năm, thậm chí có những app cho vay online đang quảng cáo tới gần 20%/năm là con số rất hấp dẫn so với lãi suất gửi ngân hàng. Song vấn đề lãi suất, nguồn vốn, năng lực thẩm định, quy trình thu hồi nợ… cũng cần có hướng dẫn rõ ràng, vì hiện tại nhiều doanh nghiệp vẫn căn cứ mức trần không quá 20%/năm để trả lãi cho người đầu tư, nhưng mức phí của ứng dụng thì “vô tội vạ”, có ứng dụng thu phí lên tới hơn 100% gây hệ lụy vô cùng xấu, nhiều hậu quả đáng tiếc đã xảy ra. Mức lãi 18-20% cộng với mức phí còn cao hơn lãi là gánh nặng rất lớn đè lên vai người vay.