Cơ chế thử nghiệm theo buổi dự thảo, có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng vừa được Ngân hàng Nhà nước đưa ra lấy ý kiến là một bước quan trọng trong việc tạo hành lang pháp lý cho sự phát triển của các dịch vụ và giải pháp fintech tại Việt Nam.
Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (Regulatory Sandbox) là một khái niệm đã được áp dụng ở nhiều quốc gia trên thế giới, nhằm tạo một môi trường an toàn và kiểm soát để các startup fintech, các tổ chức tài chính có thể thử nghiệm các sản phẩm, dịch vụ mới mà không phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp lý hiện hành.
Áp dụng với đối tượng nào?
Theo dự thảo Nghị định, Cơ chế thử nghiệm sẽ được áp dụng đối với các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, v.v. Các tổ chức tham gia sẽ được miễn hoặc điều chỉnh một số quy định pháp lý trong quá trình thử nghiệm, nhưng vẫn phải tuân thủ các yêu cầu về giám sát, quản lý rủi ro và bảo vệ quyền lợi của khách hàng.
Cách triển khai ra sao?
Việc triển khai Cơ chế thử nghiệm sẽ giúp các startup fintech và tổ chức tài chính được thử nghiệm các ý tưởng, sản phẩm mới một cách an toàn, hạn chế rủi ro, đồng thời giúp các cơ quan quản lý có thể sớm nắm bắt được các xu hướng, rủi ro mới nổi trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng. Từ đó, họ có thể hoàn thiện khung pháp lý để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của fintech, đồng thời quản lý rủi ro hiệu quả hơn.
Việc Ngân hàng Nhà nước đưa ra dự thảo Nghị định này cho thấy sự quan tâm và nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy sự phát triển của fintech, nhằm tạo động lực cho sự chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng.
Giải pháp được phép thử nghiệm tại cơ chế thử nghiệm
Các giải pháp Fintech trong lĩnh vực ngân hàng được phép thử nghiệm tại Cơ chế thử nghiệm của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam bao gồm nhiều giải pháp sáng tạo và tiên tiến, như chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API), và cho vay ngang hàng (Peer-to-Peer Lending hay P2P Lending).
Trong đó, giải pháp cho vay ngang hàng (P2P Lending) là một trong những ứng dụng Fintech được chú trọng phát triển. Đây là giải pháp cho vay bằng đồng Việt Nam trên nền tảng số, được thiết kế và thực hiện dựa trên công nghệ tài chính do các công ty Fintech tham gia Cơ chế thử nghiệm cung cấp. Các công ty này đóng vai trò kết nối trực tiếp giữa bên đi vay và bên cho vay, cung cấp một kênh vay vốn thay thế hiệu quả cho các tổ chức tài chính truyền thống.
Trong Cơ chế thử nghiệm, các công ty Fintech được phép triển khai các giải pháp P2P Lending nhằm đáp ứng nhu cầu vay vốn của cá nhân và doanh nghiệp một cách nhanh chóng, linh hoạt và an toàn hơn so với các kênh truyền thống. Các giải pháp này được thiết kế dựa trên công nghệ tiên tiến, ứng dụng các công cụ như chấm điểm tín dụng và chia sẻ dữ liệu qua Open API, nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và an toàn cho các giao dịch vay vốn.
Lợi ích mà giải pháp Fintech mang lại
Việc áp dụng các giải pháp Fintech như P2P Lending trong lĩnh vực ngân hàng không chỉ mang lại lợi ích cho người vay và người cho vay, mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển và ứng dụng công nghệ tài chính tại Việt Nam, đồng thời tạo ra một hệ sinh thái Fintech ngày càng sôi động và hiệu quả.
Đáng chú ý, thời gian thử nghiệm các giải pháp Fintech tại Cơ chế thử nghiệm tối đa là 2 năm, tính từ thời điểm được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy chứng nhận tham gia. Tùy thuộc vào tính chất và lĩnh vực cụ thể của mỗi giải pháp, thời gian thử nghiệm có thể ngắn hơn hoặc dài hơn 2 năm, nhưng không vượt quá thời hạn này.
Trong Cơ chế thử nghiệm, các công ty Fintech được phép triển khai các giải pháp P2P Lending nhằm đáp ứng nhu cầu vay vốn của cá nhân và doanh nghiệp một cách nhanh chóng, linh hoạt và an toàn hơn so với các kênh truyền thống. Các giải pháp này được thiết kế dựa trên công nghệ tiên tiến, ứng dụng các công cụ như chấm điểm tín dụng và chia sẻ dữ liệu qua Open API, nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và an toàn cho các giao dịch vay vốn.
Việc áp dụng các giải pháp Fintech như P2P Lending trong lĩnh vực ngân hàng không chỉ mang lại lợi ích cho người vay và người cho vay, mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển và ứng dụng công nghệ tài chính tại Việt Nam, đồng thời tạo ra một hệ sinh thái Fintech ngày càng sôi động và hiệu quả.
Cách xin cấp phép tham gia cơ chế thử nghiệm
Công ty cho vay ngang hàng (peer-to-peer lending company) sẽ được xem xét và cấp Giấy chứng nhận tham gia Cơ chế thử nghiệm (Regulatory Sandbox) khi đáp ứng được các tiêu chí và điều kiện cần thiết.
Để được cấp Giấy chứng nhận tham gia Cơ chế thử nghiệm, công ty cho vay ngang hàng cần đáp ứng một số yêu cầu. Trước hết, người đại diện theo pháp luật, tổng giám đốc (hoặc giám đốc) của công ty không được có tiền án, tiền sự, không bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng và an ninh mạng. Họ cũng không được đồng thời là chủ sở hữu, người quản lý doanh nghiệp kinh doanh các dịch vụ tài chính, tín dụng, cầm đồ, kinh doanh đa cấp, là chủ các dây hụi, họ, biêu, phường.
Ngoài ra, người đại diện theo pháp luật, tổng giám đốc (hoặc giám đốc) của công ty không được đồng thời là thành viên hội đồng quản trị, thành viên hội đồng thành viên, thành viên ban kiểm soát, tổng giám đốc (hoặc giám đốc), phó tổng giám đốc (hoặc phó giám đốc) và các chức danh tương đương của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.
Việc đáp ứng đầy đủ các tiêu chí và điều kiện trên sẽ là tiền đề để công ty cho vay ngang hàng được xem xét và cấp Giấy chứng nhận tham gia Cơ chế thử nghiệm.
Cơ chế thử nghiệm mô hình P2P
Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng trong quá trình thử nghiệm, tổ chức tham gia Cơ chế thử nghiệm có trách nhiệm ban hành và cung cấp cho khách hàng hướng dẫn khuyến cáo rủi ro khi tham gia sử dụng giải pháp Fintech trong thời gian thử nghiệm.
Cụ thể, tổ chức tham gia Cơ chế thử nghiệm cần phải xây dựng và cung cấp cho khách hàng những hướng dẫn rõ ràng về các rủi ro tiềm ẩn khi sử dụng dịch vụ cho vay ngang hàng. Những rủi ro này có thể bao gồm rủi ro mất vốn, rủi ro về quyền riêng tư và bảo mật thông tin, rủi ro pháp lý, và các loại rủi ro khác liên quan đến hoạt động cho vay ngang hàng.
Bên cạnh đó, tiền của khách hàng được sử dụng theo thỏa thuận giữa công ty cho vay ngang hàng và khách hàng khi thực hiện giải pháp cho vay ngang hàng, phù hợp với quy định tại Nghị định này và pháp luật liên quan. Điều này nhằm đảm bảo rằng tiền của khách hàng được quản lý và sử dụng đúng mục đích, tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.
Việc thực hiện đầy đủ các trách nhiệm này sẽ góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng, tạo niềm tin và sự an tâm khi tham gia vào các giải pháp Fintech trong quá trình thử nghiệm.
Nghị định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát
Dự thảo Nghị định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng là một bước đi quan trọng của Chính phủ Việt Nam nhằm tạo hành lang pháp lý cho sự phát triển của fintech, đồng thời quản lý rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng một cách hiệu quả hơn. Với sự hỗ trợ về mặt pháp lý, fintech Việt Nam sẽ có cơ hội phát triển mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính, mang lại nhiều tiện ích và lợi ích cho người dân và doanh nghiệp. Đây là một bước tiến quan trọng, giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành trung tâm tài chính khu vực.