Mô hình P2P lending, với ưu điểm là mở rộng khả năng tiếp cận vốn cho các đối tượng yếu thế và góp phần đẩy lùi tín dụng đen, đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức về quản lý rủi ro và bảo vệ nhà đầu tư. Hãy cùng chúng tôi theo dõi bài viết dưới đây để
Khái quát về mô hình cho vay ngang hàng
Mô hình cho vay ngang hàng (P2P lending) đang trở thành một hiện tượng nổi bật trong lĩnh vực tài chính, sử dụng các dịch vụ trực tuyến để kết nối các nhà đầu tư với cá nhân và doanh nghiệp cần vốn. Đây là xu hướng phát triển mạnh mẽ trên nhiều thị trường toàn cầu. Dù hình thức này đã có từ trước khi ngân hàng xuất hiện, nhưng do sự hạn chế về thông tin trong quá khứ, việc kết nối trực tiếp giữa người cho vay và người đi vay không phải lúc nào cũng dễ dàng.
Lợi ích và rủi ro trong mô hình P2P lending
Với mô hình cho vay ngang hàng, những người cần vay vốn được hưởng lợi từ dịch vụ cho vay trực tuyến với mức phí dịch vụ thấp hơn so với các hình thức cho vay truyền thống. Điều này không chỉ giúp nhà đầu tư thu về lợi nhuận cao hơn so với gửi tiết kiệm hay đầu tư vào sản phẩm ngân hàng, mà còn mang lại mức lãi suất thấp hơn cho người vay.
Tìm ẩn rủi từ mô hình vay ngang hàng
Theo các cơ quan quản lý, bản chất của cho vay ngang hàng là một mô hình kinh doanh mới mẻ, sáng tạo, dựa trên nền tảng công nghệ số, giúp kết nối trực tiếp người đi vay với nhà đầu tư mà không cần thông qua trung gian tài chính. Qua đó, hình thức này không chỉ mở ra kênh tiếp cận nguồn lực tài chính mà còn tạo ra cơ hội cho những đối tượng yếu thế trong xã hội, góp phần giảm thiểu hoạt động tín dụng đen.
Tuy nhiên, P2P lending cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Những rủi ro này bao gồm rủi ro cho vay, rủi ro thông tin, rủi ro trong phòng chống rửa tiền và rủi ro an ninh mạng. Những yếu tố này có thể tác động tiêu cực đến sự ổn định và an sinh xã hội. Việc không có sự quản lý chặt chẽ có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn, ảnh hưởng đến cả nhà đầu tư và người đi vay.
Tóm lại, mô hình cho vay ngang hàng mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng không thiếu thách thức. Để phát triển bền vững, cần có các quy định rõ ràng và biện pháp quản lý hiệu quả nhằm bảo vệ quyền lợi của tất cả các bên liên quan.
Thực trạng mô hình cho vay ngang hàng tại việt nam
Tại Việt Nam, một số công ty đăng ký hoạt động trong lĩnh vực tư vấn tài chính và môi giới tài chính tự nhận là các công ty cho vay ngang hàng, cung cấp dịch vụ kết nối giữa nhà đầu tư và người vay. Tuy nhiên, hiện nay, pháp luật Việt Nam vẫn chưa có quy định cụ thể về mô hình này. Điều này đã dẫn đến việc một số công ty lợi dụng sự thiếu thông tin và hiểu biết của người dân, khiến nhà đầu tư hiểu nhầm rằng các hoạt động cho vay qua các nền tảng này đều được bảo hiểm rủi ro.
Theo thống kê từ Ngân hàng Nhà nước, trong số 40 công ty cho vay ngang hàng đang hoạt động, có 10 công ty có nguồn gốc từ Trung Quốc và một số khác từ Indonesia và Singapore. Một số công ty trong số này đã có những hoạt động biến tướng, vi phạm pháp luật liên quan đến ngân hàng và tín dụng, gây lo ngại cho nhà đầu tư và người vay.
Các hình thức cho vay và rủi ro tiềm ẩn của mô hình P2P
Mô hình cho vay ngang hàng hiện tại bao gồm hai hình thức chính: vay không đảm bảo và vay có đảm bảo. Các hình thức vay phổ biến hiện nay bao gồm vay vốn cho sinh viên, vay mua điện thoại, máy tính, và các khoản vay tiêu dùng khác. Ngoài ra, cho vay ngang hàng còn có thể áp dụng cho các tài sản có giá trị lớn như ôtô hay bất động sản, với hình thức cho vay có tài sản thế chấp tương tự như ngân hàng.
Theo TS. Nguyễn Đức Độ từ Viện Kinh tế Tài chính, mọi hình thức cho vay đều tiềm ẩn rủi ro trong việc hoàn trả cả gốc và lãi. Nếu các công ty này sử dụng các phương pháp thu hồi nợ quá khắt khe, rất khó để phân biệt giữa tín dụng hợp pháp và tín dụng đen trá hình, điều này gây ra nhiều bất an cho người vay.
Hai hình thức chính: vay không đảm bảo và vay có đảm bảo
Ông Nguyễn Trí Hiếu cũng cho biết rằng, các tổ chức cho vay không phải là tổ chức tín dụng thường áp dụng nhiều tiêu chí khác biệt để tiếp cận người vay, những tiêu chí mà ngân hàng không sử dụng. Điều này có thể dẫn đến việc các tổ chức này chấp nhận rủi ro cao hơn, từ đó lãi suất cũng tăng theo. Chẳng hạn, một công ty cho vay ngang hàng có thể áp dụng hàng ngàn tiêu chí, trong khi ngân hàng lại rất hạn chế. Điều này cho phép họ đưa ra quyết định nhanh chóng bằng công nghệ, xử lý hàng chục nghìn yêu cầu trong vài phút.
Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh rằng “các công ty cho vay ngang hàng đang chờ đợi một hành lang pháp lý rõ ràng, và điều này có thể giúp giảm thiểu hoạt động tín dụng đen.” Để phát triển bền vững và bảo vệ quyền lợi của người vay cũng như nhà đầu tư, việc xây dựng khung pháp lý cho mô hình cho vay ngang hàng là vô cùng cần thiết.
About The Author
