Mô hình P2P Lending trên thế giới

 

P2P Lending (Peer-to-Peer Lending) đã trở thành một phương thức cho vay và vay vốn đang ngày càng phổ biến trên toàn cầu. Với sự phát triển của công nghệ, các mô hình P2P Lending đa dạng và có những đặc điểm khác nhau. Hãy cùng tìm hiểu về một số mô hình điển hình trên thế giới

Mô hình cho vay trực tiếp

Đầu tiên phải kể đến đó là mô hình cho vay trực tiếp (Direct Lending Model) như ZOPA (Anh), Funding Circle (Anh) là mô hình cho vay đơn giản, tương tự như các giao dịch mua bán online thông thường. Quy trình cho vay bao gồm việc người đi vay gửi yêu cầu vay trên nền tảng P2P Lending theo form có sẵn và người cho vay sẽ lựa chọn khoản cho vay mà họ cho là khả thi để thực hiện tài trợ.

Người đi vay sẽ cung cấp các thông tin cá nhân, mục đích vay, số tiền cần vay, thời hạn trả nợ, v.v., sau đó người cho vay sẽ tự đánh giá mức độ rủi ro, lợi nhuận và các yếu tố khác để quyết định đầu tư vào những khoản vay nào. Khi người cho vay đã cam kết tài trợ đủ, giao dịch cho vay sẽ được hoàn tất bằng cách ký kết hợp đồng và chuyển tiền trực tiếp từ người cho vay đến người đi vay.

Đặc điểm của mô hình cho vay trực tiếp

Các công ty P2P Lending không phải đối mặt với rủi ro của món vay do người cho vay là người ra quyết định về việc cho vay, dù có thể sẽ kiểm duyệt hồ sơ đề nghị vay cũng như thẩm định món vay trước khi công khai trên cổng thông tin chung. Các bên liên quan sẽ chuyển giao nguồn vốn cho vay trực tiếp, công ty P2P Lending tham gia vào quy trình cho vay nhằm mục đích kết nối, giúp đánh giá rủi ro và hưởng phí dịch vụ.

Mô hình này cho phép người cho vay và người đi vay tương tác trực tiếp với nhau, giúp cá nhân hóa quá trình cho vay. Người cho vay có thể lựa chọn những khoản vay phù hợp với mức rủi ro, lợi nhuận mà họ mong muốn. Trong khi đó, người đi vay cũng có nhiều lựa chọn về nguồn vốn và các điều kiện cho vay linh hoạt hơn so với các hình thức vay truyền thống.

Mô hình này mang lại nhiều lợi ích cho cả người cho vay và người đi vay như tiết kiệm chi phí, thời gian, tăng tính linh hoạt và tính riêng tư trong giao dịch. Tuy nhiên, việc thiếu sự can thiệp của bên thứ ba như các tổ chức tài chính truyền thống cũng có thể gây rủi ro và thách thức về vấn đề pháp lý, tuân thủ, bảo mật thông tin.

Ưu điểm của cho vay trực tiếp:

• Linh hoạt: Người vay và người cho vay có thể tự do lựa chọn các điều khoản và điều kiện phù hợp với nhu cầu và khả năng của họ.
• Chi phí thấp: Các nền tảng P2P Lending trực tiếp thường có chi phí thấp hơn so với các khoản vay truyền thống từ ngân hàng.
• Tính cá nhân cao: Mô hình này giúp tăng cường sự tương tác và tính cá nhân giữa người vay và người cho vay.

Nhược điểm của cho vay trực tiếp:

• Rủi ro cao: Do không có trung gian bảo đảm, người tham gia phải tự chịu trách nhiệm đánh giá rủi ro của các khoản vay.
• Thiếu sự giám sát: Thiếu sự giám sát và quy định chặt chẽ từ các cơ quan quản lý có thể dẫn đến các rủi ro tiềm ẩn.
• Thiếu tính thanh khoản: Người cho vay có thể gặp khó khăn khi muốn rút lại khoản đầu tư của mình.

Mô hình P2P Lending trực tiếp đã và đang phát triển mạnh mẽ, đáp ứng nhu cầu vay vốn và đầu tư của nhiều người. Tuy nhiên, người tham gia cần lưu ý đến các rủi ro và thận trọng khi tham gia vào các nền tảng này.

Mô hình cho vay gián tiếp 

P2P Lending gián tiếp có hỗ trợ của ngân hàng thương mại (NHTM) như Prosper (Mỹ), Peerform (Mỹ)… Theo đó, việc cho vay được thực hiện trên nền tảng P2P Lending và NHTM sẽ thực hiện thanh toán bù trừ, có thể cả ứng trước vốn, mua bảo hiểm khoản vay… Trong một số trường hợp, khi khách hàng không thanh toán đúng hạn thì có bảo hiểm hoặc sử dụng quỹ dự phòng của công ty P2P Lending.

Theo mô hình này, các công ty P2P Lending sẽ chuyển yêu cầu vay của người có nhu cầu đến một NHTM có liên kết. Nếu khoản đề xuất cho vay được chấp thuận, ngân hàng sẽ phát hành giấy nhận nợ cho công ty P2P Lending để khách hàng nhận giải ngân tại NHTM bằng giấy nhận nợ này. Sau đó, khi tìm được người cho vay thì công ty P2P Lending sẽ thanh toán khoản nợ này cho ngân hàng bằng tiền của người cho vay và cấp chứng nhận về món vay cho người cho vay.

Mô hình này có ưu điểm là người vay có thể được hỗ trợ về tài chính, thủ tục và quản lý rủi ro từ phía ngân hàng. Đồng thời, người cho vay cũng được bảo vệ tốt hơn nhờ sự tham gia của ngân hàng. Tuy nhiên, mô hình này cũng có những hạn chế như chi phí hoạt động cao hơn do sự tham gia của ngân hàng, và sự linh hoạt trong giao dịch có thể bị ảnh hưởng.

Đặc điểm của mô hình cho vay gián tiếp

Mô hình P2P Lending gián tiếp có lợi cho người đi vay vì có tính thanh khoản cao hơn. Trong mô hình này, người đi vay không cần phải đợi người cho vay chấp nhận, mà có thể nhận được giải ngân trực tiếp từ ngân hàng thương mại (NHTM) thông qua giấy nhận nợ. Ngoài ra, mô hình gián tiếp cũng có thể cung cấp thêm đảm bảo cho người vay thông qua bảo hiểm hoặc quỹ dự phòng khoản vay do công ty P2P Lending quản lý.

Chính những ưu điểm về tính thanh khoản và bảo đảm này khiến  P2P Lending gián tiếp thường phổ biến hơn so với mô hình trực tiếp trong thực tế triển khai. Mô hình gián tiếp giúp người vay dễ dàng tiếp cận nguồn vốn, đồng thời cũng giảm thiểu rủi ro cho cả người vay và người cho vay.

Tuy nhiên, mô hình gián tiếp cũng có một số hạn chế như chi phí hoạt động cao hơn do sự tham gia của NHTM, và sự linh hoạt trong giao dịch có thể bị hạn chế so với  trực tiếp. Do đó, việc lựa chọn P2P Lending phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và điều kiện cụ thể của từng đối tượng tham gia.

Ưu điểm cho vay gián tiếp

• Tính thanh khoản cao: Các nền tảng vay vốn ngang hàng thường cung cấp tính thanh khoản cao cho các nhà đầu tư, cho phép họ rút vốn khi cần thiết.
• Có thêm đảm bảo từ trung gian: Các nền tảng này thường hoạt động như một trung gian, cung cấp thêm đảm bảo và bảo vệ cho cả người vay và người cho vay.

Nhược điểm cho vay gián tiếp

• Chi phí hoạt động cao hơn: Do phải trả phí cho các nền tảng trung gian, chi phí vay vốn ngang hàng thường cao hơn so với các kênh vay truyền thống như ngân hàng.

Mô hình P2P Lending kết hợp

Mô hình P2P Lending kết hợp là sự kết hợp giữa trực tiếp và gián tiếp trong hoạt động cho vay và đầu tư vốn ngang hàng (peer-to-peer lending).

 Trong mô hình P2P Lending, có hai cách tiếp cận chính: trực tiếp và  gián tiếp. Trong mô hình trực tiếp, người vay và người cho vay được kết nối trực tiếp thông qua nền tảng P2P Lending, không cần sự can thiệp của trung gian. Họ có thể tự thỏa thuận và quyết định các điều khoản của khoản vay, tạo ra sự linh hoạt và tự chủ cao hơn. 

Trong mô hình gián tiếp, nền tảng P2P Lending đóng vai trò là trung gian, quản lý và cung cấp các khoản vay cho người vay, sau đó bán lại cho các nhà đầu tư. Điều này giúp quản lý rủi ro tốt hơn, nhưng người vay và người đầu tư có ít sự tự chủ hơn. 

Mô hình kết hợp sẽ kết hợp cả hai đặc điểm trên, tạo ra một hệ thống linh hoạt hơn, cung cấp cho người vay và người đầu tư nhiều lựa chọn phù hợp với nhu cầu của họ.

About The Author