Trong những năm gần đây, dịch vụ mua ngay trả sau đã trở thành một xu hướng nổi bật trong lĩnh vực tài chính tiêu dùng, đặc biệt là tại Việt Nam. Mô hình này cho phép người tiêu dùng mua hàng và thanh toán sau mà không cần phải trả tiền ngay lập tức. Sự bùng nổ của BNPL không chỉ mang lại lợi ích cho người tiêu dùng mà còn tạo ra những cơ hội lớn cho nhiều bên liên quan. Vậy ai thực sự là người hưởng lợi lớn nhất từ sự phát triển này?
Sự thay đổi của thị trường cho vay SME nhờ Fintech
Với nền kinh tế đang trong quá trình mở rộng mạnh mẽ, Việt Nam hiện đang chứng kiến một tốc độ tăng trưởng tương đối cao cùng với sự gia tăng tích cực về thu nhập bình quân đầu người. Những yếu tố này tạo ra một tiềm năng đáng kể cho sự phát triển của lĩnh vực cho vay tiêu dùng.
Các doanh nghiệp lớn trong phân khúc Fintech, nổi bật nhất là Công ty Tài chính tiêu dùng Home Credit và Công ty Tài chính TNHH một thành viên NHTM cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) – FE Credit, đã và đang tận dụng những lợi thế từ vị trí thương hiệu mạnh mẽ cũng như kinh nghiệm dày dạn trên thị trường của họ. Những doanh nghiệp này không chỉ phát triển thêm các sản phẩm cung cấp mà còn củng cố thị phần của mình trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Hiện nay, các sản phẩm tài chính tiêu dùng ở Việt Nam rất đa dạng, bao gồm nhiều phân khúc như cho vay thẻ tín dụng, cho vay mua ngay trả sau và dịch vụ kinh doanh hiệu cầm đồ. Đặc biệt, với sự bùng nổ nhanh chóng của thương mại điện tử trong thời gian gần đây, tổng giá trị giao dịch của phân khúc này dự kiến sẽ tăng mạnh mẽ trong tương lai. Điều này không chỉ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp phát triển mà còn mang lại lợi ích cho người tiêu dùng trong việc tiếp cận các dịch vụ tài chính linh hoạt và thuận tiện hơn.
Tiềm năng vốn cho SME qua công nghệ tài chính
Về lĩnh vực cho vay dành cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), sự phát triển của công nghệ tài chính (Fintech) trong những năm gần đây đã mang lại những thay đổi tích cực trong cách tiếp cận vốn của các SME. Một ví dụ tiêu biểu là Tập đoàn Sumitomo Mitsui từ Nhật Bản, đã đầu tư 1,3 tỉ yên (tương đương khoảng 10 triệu USD) vào Công ty Cổ phần SmartNet Việt Nam. Mục tiêu của khoản đầu tư này là phát triển ứng dụng SmartPay, cung cấp các giải pháp mua ngay và trả sau cho các SME cũng như các doanh nghiệp siêu nhỏ, với khả năng phục vụ khoảng 667.000 nhà bán lẻ trên 63 tỉnh, thành phố.
Sự bùng nổ của mô hình mua ngay trả sau tại Việt Nam
Ngoài ra, Hiệp hội Fintech Singapore cũng đã thiết lập một mạng lưới rộng khắp với khoảng 150.000 đại lý và cửa hàng bán lẻ. Mạng lưới này nhằm cung cấp các khoản vay tín chấp trị giá 2 tỉ USD cho các SME có tiềm năng tại Việt Nam. Những nỗ lực này không chỉ giúp các doanh nghiệp nhỏ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế của cả nước trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Sự bùng nổ của mô hình mua ngay trả sau tại Việt Nam
Các công ty Fintech hiện đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực mua ngay trả sau, một mô hình tài chính đang dần trở nên phổ biến. Sự bùng nổ của ví điện tử và các nền tảng như CTCP Kredivo đã góp phần làm gia tăng tỷ lệ sử dụng các khoản vay ngắn hạn trong mô hình này tại Việt Nam. Hiện tại, Việt Nam đang nằm trong nhóm các quốc gia có tỷ lệ sử dụng dịch vụ này cao nhất khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, chỉ đứng sau Trung Quốc và Indonesia.
Đổi mới hình thức thanh toán với mua ngay trả sau
Sự phát triển của các sản phẩm Fintech như mua ngay trả sau không chỉ mang lại lợi ích cho người tiêu dùng mà còn tạo ra cơ hội để các công ty này chiếm lĩnh thị phần từ các hệ sinh thái tài chính truyền thống. Cách thức hoạt động của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ này chủ yếu được chia thành hai loại: một là những doanh nghiệp cung ứng các dịch vụ mua ngay trả sau thông qua các tùy chọn thanh toán; hai là các doanh nghiệp mà sản phẩm, dịch vụ chính của họ chính là các giải pháp mua ngay trả sau.
Tại Việt Nam, một số công ty Fintech tiêu biểu cung cấp các sản phẩm, dịch vụ mua ngay trả sau bao gồm Công ty Tài chính tiêu dùng Home Credit, Công ty GRAB Finance Vietnam (GFG), và Công ty Tài chính TNHH một thành viên Lotte Việt Nam. Những công ty này đã lần lượt ra mắt các dịch vụ thanh toán như Home Pay Later, Grab Pay Later và Way4. Ngoài ra, còn có nhiều cái tên khác như Ree-Pay, Fundiin, LitNow và Movi cũng đang tham gia vào thị trường đầy tiềm năng này. Sự gia tăng nhanh chóng của các dịch vụ mua ngay trả sau không chỉ phản ánh xu hướng tiêu dùng hiện đại mà còn mở ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp trong ngành tài chính.
Sự phát triển nổi bật của các công ty fintech trong lĩnh vực quản lý tài sản
Không chỉ nổi bật trong lĩnh vực tài chính thay thế, hiện nay, nhiều công ty đang đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực quản lý tài sản. Hoạt động của các công ty Fintech trong lĩnh vực này đã diễn ra rất sôi động trong hai năm 2022 và 2023, với sự tham gia của nhiều nhà đầu tư mới, tiêu biểu như CTCP Finhay, CTCP Anfin, CTCP Real Stake Việt Nam và CTCP Real Stake Fintech với ứng dụng đầu tư và tích lũy Infina. Tổng số vốn huy động từ những công ty này đã đạt tới 36,5 triệu USD, cho thấy sự quan tâm ngày càng gia tăng từ thị trường.
Đặc biệt, vào giữa năm 2022, CTCP Finhay đã thực hiện một bước đi quan trọng khi mua lại CTCP Chứng khoán Vinasecurities. Mục tiêu của thương vụ này là hoàn thiện hệ sinh thái của công ty và mở rộng khả năng huy động vốn, từ đó tạo ra nhiều cơ hội đầu tư hơn cho khách hàng. Các công ty này chủ yếu phục vụ nhóm nhà đầu tư trẻ, những người có nhu cầu đầu tư và tích lũy tài sản, đồng thời muốn tìm kiếm những giải pháp tài chính phù hợp với phong cách sống hiện đại.
Bên cạnh đó, với sự phát triển của tầng lớp trung lưu tại Việt Nam, ngày càng nhiều người có xu hướng lập kế hoạch tài chính cho tương lai. Họ đang tìm kiếm các giải pháp đầu tư hiệu quả để đảm bảo sự ổn định tài chính.
Tiềm năng phát triển của lĩnh vực công nghệ bảo hiểm tại Việt Nam
Lĩnh vực công nghệ bảo hiểm (Insurtech) cũng đang là lĩnh vực Fintech phát triển mạnh mẽ. Insurtech được cấu thành từ hai thành phần là thị trường bảo hiểm và mức độ ứng dụng công nghệ trong toàn ngành. Cả hai yếu tố này ở Việt Nam hiện nay đều nhỏ hơn nhiều so với các thị trường mới nổi khác trong khu vực, với doanh thu từ các sản phẩm công nghệ bảo hiểm chỉ chiếm 3% tổng doanh thu thị trường bảo hiểm vào năm 2023.
Tỉ lệ khiêm tốn này chủ yếu được đóng góp bởi ba công ty: Công ty TNHH Xoài Việt Nam – Papaya, CTCP Công nghệ và Truyền thông SAMO với thương hiệu TheBank Assurance (TBA), CTCP Công nghệ dịch vụ y tế Medici. Hầu như tất cả các công ty khởi nghiệp Insurtech ở Việt Nam đang nỗ lực số hóa cả về bảo lãnh phát hành và bán sản phẩm bảo hiểm. Tuy nhiên, các công ty khởi nghiệp Insurtech vẫn gặp khó khăn trong việc tự bảo lãnh do quá trình này đòi hỏi nhiều yếu tố phức tạp. Vì vậy, họ phải hợp tác với các nền tảng của bên thứ ba để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động bảo lãnh phát hành.
Bên cạnh đó, khách hàng vẫn có thói quen mua sản phẩm bảo hiểm truyền thống, khiến các công ty khởi nghiệp Insurtech của Việt Nam gặp khó khăn khi phải cạnh tranh với các đối thủ chủ chốt khác. Mặt khác, đây cũng là tín hiệu tích cực khi bản thân ngành bảo hiểm Việt Nam còn rất non trẻ, chưa được khai thác triệt để và còn nhiều tiềm năng phát triển.
About The Author
