Thách thức, cơ hội và sự gia tăng tín dụng đen sau đại dịch
Đối với các công ty P2P Lending hiện nay, mặc dù đang gặp thách thức do tác động của đại dịch, nhưng đây cũng là cơ hội để các công ty này nâng cao hơn nữa năng lực thẩm định và xét duyệt hồ sơ vay, nhằm đảm bảo chất lượng của các khoản cho vay và giảm thiểu các khoản vay tín dụng đen.
Nếu không, khi nợ xấu xảy ra, các công ty P2P Lending này sẽ phải gánh khoản lãi suất cao từ 18-20% một năm của người vay để trả cho nhà đầu tư, như một “quả bom nợ” hẹn giờ. Chỉ cần một số nhà đầu tư không nhận được lãi hoặc gốc khi đến hạn, hệ thống này sẽ có nguy cơ phát nổ và sụp đổ.
Ông Hoàng phân tích rằng, nếu các công ty P2P Lending không tăng cường năng lực thẩm định và xét duyệt hồ sơ vay một cách thấu đáo, thì họ sẽ phải đối mặt với “quả bom nợ” này khi nợ xấu gia tăng, đe dọa tới sự ổn định và sự tồn tại của toàn hệ thống.
Các hành vi lách luật trong cho vay nặng lãi
Đồng quan điểm với ông Hoàng, LS. Vũ Minh Tiến, đại diện công ty luật VIAD, cũng chỉ ra rằng hiện nay có nhiều nhóm công ty cho vay nặng lãi, sử dụng các phương thức lách luật.
Cụ thể, mức lãi suất cho vay ban đầu có thể không vượt quá quy định pháp luật, nhưng sau đó khách hàng lại bị tính các khoản phí phạt cao ngất ngưởng nếu trả chậm hoặc vi phạm bất kỳ điều khoản nào. Đáng chú ý là mức phạt này do các bên tự thỏa thuận, không nằm trong quy định pháp luật.
Ngoài ra, mức lãi suất cũng được cộng trước vào khoản vay, nghĩa là người vay phải trả lãi suất ngay từ đầu, do đó họ chỉ được nhận số tiền vay đã bị trừ lãi. Đây cũng là một phương thức lách luật của một số công ty cho vay.
- Vũ Minh Tiến nhận định, những hành vi này của các công ty cho vay nặng lãi không chỉ vi phạm quy định pháp luật, mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng cho người vay, cần phải được kiểm soát chặt chẽ hơn.
Cách siết chặt quy định cho phù hợp
Phát biểu tại một Hội thảo về tín dụng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú đã nhấn mạnh một số vấn đề đáng chú ý liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” trong thời gian gần đây:
- Sự phát triển của khoa học công nghệ đã khiến “tín dụng đen” ngày càng tinh vi và phức tạp hơn, khiến việc nhận diện qua hình thức trực tuyến trở nên đầy thách thức.
- Hoạt động “tín dụng đen” không chỉ đơn giản ở mức cho vay giữa người cho vay và người vay, mà đã có sự tổ chức và liên kết với các hoạt động khác như cá độ bóng đá, cờ bạc, mại dâm, v.v. Điều này cho thấy sự lộng hành và mức độ nguy hiểm của “tín dụng đen” trong thời gian gần đây.
Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh rằng, với sự biến tấu và tinh vi ngày càng cao của “tín dụng đen”, việc nhận diện, quản lý và xử lý loại hình tín dụng phi chính thức này đang trở thành một thách thức lớn đối với các cơ quan quản lý. Việc tăng cường hơn nữa các biện pháp về pháp lý, công nghệ và phối hợp liên ngành sẽ là cấp thiết để kiểm soát tình trạng này.
Định hướng và giải pháp từ Ngân hàng Nhà nước
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cũng nhấn mạnh, cho vay tiêu dùng là một xu hướng phát triển tất yếu trên thế giới hiện nay. Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động này cần phải được thực hiện một cách thận trọng và hiệu quả, để đảm bảo nó diễn ra trong khuôn khổ của tín dụng chính thức.
Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, NHNN hiện đang chú trọng làm rõ quy trình và đưa hoạt động tín dụng tiêu dùng vào quản lý chặt chẽ hơn, thông qua các biện pháp trực tiếp cũng như gián tiếp. Cụ thể:
- Về biện pháp trực tiếp, NHNN đang hoàn thiện các quy định, quy chế, nhằm tăng cường kiểm soát và quản lý chặt chẽ hơn đối với các khoản cho vay tiêu dùng, đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch.
- Về biện pháp gián tiếp, NHNN sẽ tăng cường các công cụ, chính sách vĩ mô để định hướng và điều tiết hoạt động tín dụng tiêu dùng, nhằm đảm bảo nó phát triển theo đúng hướng và đáp ứng nhu cầu của người dân một cách an toàn, hiệu quả.
Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh, việc quản lý chặt chẽ hoạt động tín dụng tiêu dùng là cấp thiết, nhằm thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường tín dụng, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Quản lý lãi suất cho vay trong mô hình p2p lending
“Theo Luật quy định, quan hệ tín dụng giữa người dân và công ty tài chính là lãi suất thỏa thuận. NHNN có thể không can thiệp được mức lãi suất, tuy nhiên, công ty tài chính nào cho vay quá cao không khác gì tín dụng đen, cơ quan quản lý sẽ có biện pháp gián tiếp để hạn chế hoạt động cho vay của các tổ chức này”, ông Đào Minh Tú khẳng định.
Thực tế, độ an toàn của mô hình P2P Lending (cho vay ngang hàng) phụ thuộc rất lớn vào năng lực tài chính và khả năng trả gốc, lãi của người đi vay. Khi mức lãi suất lên tới 18-20%, cộng thêm các mức phí do các ứng dụng trực tuyến tự quy định, sẽ trở thành gánh nặng vô cùng lớn đối với người vay, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế đang phục hồi sau đại dịch.
Điều này đặt ra những thách thức và rủi ro không nhỏ cho mô hình P2P Lending. Các khoản vay với lãi suất và phí cao như vậy có thể dẫn tới tình trạng người vay không có khả năng thanh toán đầy đủ và đúng hạn, ảnh hưởng tới độ an toàn và tính bền vững của toàn hệ thống.
Trong bối cảnh nền kinh tế đang khó khăn, việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động P2P Lending, đặc biệt là các mức lãi suất và phí, là rất cần thiết. Các cơ quan quản lý cần có những quy định, chính sách phù hợp, nhằm bảo vệ quyền lợi của người vay, đồng thời thúc đẩy sự phát triển ổn định và lành mạnh của mô hình này.
Cần triệt phá “tín dụng đen” để bảo vệ thị trường tài chính lành mạnh
Ông Nguyễn Minh Hoàng, một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính, cũng đã chia sẻ quan điểm rất có giá trị về vấn đề này. Ông nhấn mạnh rằng, nếu các nhà đầu tư, các công ty tài chính và các ứng dụng trực tuyến có thể chia sẻ gánh nặng bằng cách giảm mức lãi suất và phí xuống thấp hơn, thì điều này sẽ tạo ra những điều kiện rất lớn và thiết thực cho người vay.
Theo ông Hoàng, khi người vay được tiếp cận với các khoản vay với mức lãi suất và phí hợp lý, họ sẽ cảm thấy an toàn hơn và có động lực để trả nợ đúng hạn. Điều này không chỉ có lợi cho người vay, mà còn đảm bảo sự an toàn và tính bền vững của cả hệ thống, bao gồm cả các nhà đầu tư và các ứng dụng cho vay ngang hàng.
Ông Hoàng khẳng định rằng, trong bối cảnh kinh tế hiện tại, việc các bên liên quan đến P2P Lending chia sẻ gánh nặng tài chính với người vay là rất cần thiết. Điều này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của mô hình này, đồng thời bảo vệ quyền lợi của những người tham gia.
Mối đe dọa của ‘tín dụng đen’ đối với thị trường tài chính
Lưu ý rằng việc xử lý nghiêm và triệt để các tổ chức “tín dụng đen” đang lợi dụng hình thức cho vay trực tuyến qua các ứng dụng là vô cùng cần thiết. Những “tổ chức tín dụng đen” này không chỉ gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho khách hàng, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và hoạt động của những công ty tài chính đang kinh doanh một cách minh bạch và tuân thủ pháp luật.
Ben cạnh đó về lâu dài, các hoạt động bất chính của “tín dụng đen” sẽ ảnh hưởng xấu đến toàn bộ thị trường tài chính, khiến người dân mất niềm tin vào các sản phẩm và dịch vụ cho vay hợp pháp. Do đó, việc đấu tranh quyết liệt của lực lượng công an để triệt phá các “tổ chức tín dụng đen” là rất cần thiết.
Đồng thời, điều này không thể chỉ dựa vào nỗ lực của lực lượng công an một mình. Cần có sự chung tay, phối hợp của các cấp chính quyền, ngành chức năng, cùng với việc nâng cao cảnh giác của từng người dân. Chỉ khi có sự vào cuộc đồng bộ từ nhiều phía, mới có thể loại bỏ triệt để những tổ chức “tín dụng đen” và bảo vệ được lợi ích của người dân, đồng thời thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường tài chính.